Bài giảng Lịch sử Lớp 7 KNTT - Tiết 41, Bài 15: Nước Đại Ngu thời Hồ (1400-1407)

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC NGÀY HÔM NAY! 
KHỞI ĐỘNG 
Em hãy quan sát hình ảnh , thảo luận cặp đôi và trả lời câu hỏi: 
Em có biết hình ảnh này nói với di sản nào không? 
Nêu một vài hiểu biết của em về di sản này. 
L à kinh đô nước Đại Ngu (thời nhà Hồ) 
T huộc tỉnh Thanh Hóa. 
L à tòa thành kiên cố với kiến trúc độc đáo bằng đá có quy mô lớn hiếm hoi ở Việt Nam và duy nhất còn lại ở tại Đông Nam Á . 
L à một trong rất ít những thành lũy bằng đá còn lại trên thế giới. 
27 / 6 / 2011, được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới. 
Thành Tây Đô (Thành nhà Hồ) 
Tiết 41- Bài 15 
NƯỚC ĐẠI NGU THỜI HỒ 
(1400 – 1407) 
NỘI DUNG BÀI HỌC 
PHẦN 2 
Một số nội dung và tác động của những cải cách của Hồ Quý Ly 
PHẦN 3 
Kháng chiến chống quân Minh của nhà Hồ 
PHẦN 1 
Sự thành lập nhà Hồ 
PHẦN 1 
SỰ THÀNH LẬP NHÀ HỒ 
Các em hãy đọc thông tin mục 1 - SGK tr.74, 75, quan sát Hình và trả lời câu hỏi: 
Nhà Hồ được thành lập như thế nào? 
Tình hình nhà Trần và giới quý tộc Trần nửa sau thế kỉ XIV như thế nào? 
Bối cảnh 
Nửa sau TK XIV, nhà Trần suy yếu. 
Quý tộc ăn chơi hưởng lạc. 
Nhân dân bất bình 
Khởi nghĩa nông dân, nô tì nổ ra ở nhiều nơi 
Năm 1400, Hồ Quý Ly buộc vua Trần nhường ngôi 
Nhà Hồ thành lập. 
Quốc hiệu: Đại Ngu 
Tồn tại trong 7 năm 
Các em hãy đọc thông tin mục Em có biết - SGK tr.74 và nêu một vài hiểu biết của mình về nhà giáo Chu Văn An. 
Sinh năm 1292 – mất năm 1370 . 
Quê quán: Thanh Trì – Hà Nội. 
L à một nhà giáo, thầy thuốc, quan viên Đại Việt cuối thời Trần . 
Đời vua Dụ Tông, ông dâng Thất trảm sớ xin chém bảy tên nịnh thần , nhưng vua không nghe. Ông từ quan về ở núi Phượng Hoàng dạy học, viết sách cho tới khi mất. 
Chu Văn An 
Tượng thờ Chu Văn An tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám 
Các em hãy theo dõi video sau về việc Chu Văn An dâng Thất trảm sớ 
Thành nhà Hồ gồm ba bộ phận: La thành, Hào thành và Hoàng thành. 
Tường thành cao trung bình 5 - 6 m, chỗ cao nhất là cổng tiền cao 10 m. 
Toàn bộ tường thành được xây dựng bằng những phiến đá vôi màu xanh, vuông vức, xếp chồng lên nhau mà không cần chất kết dính vẫn đảm bảo độ bền vững. 
Qua hơn 600 năm, hệ thống tường thành còn khá nguyên vẹn. 
Cửa Nam thành Tây Đô (Thanh Hóa) 
Các em hãy thảo luận nhóm và tranh luận về vấn đề: 
Tại sao Hồ Quý Ly xây dựng kinh đô mới ở Thanh Hóa? 
THẢO LUẬN NHÓM 
Nhóm 1: Đ ồng ý dời đô 
Nhóm 2: Không đồng ý dời đô 
PHẦN 2 
MỘT SỐ NỘI DUNG VÀ TÁC ĐỘNG CỦA NHỮNG CẢI CÁCH CỦA HỒ QUÝ LY 
Em hãy cho biết sự khác nhau giữa tiền giấy và tiền đồng. Liên hệ và cho biết ở Việt Nam hiện nay đang lưu hành phổ biến loại ti ề n nào. Vì sao? 
THẢO LUẬN NHÓM 
Nhóm 1: Đề cao tiền đồng 
Nhóm 2: Đề cao tiền giấy 
Sự khác nhau giữa tiền đồng và tiền giấy 
Giá thành n guyên liệu 
Tiền đồng 
Tiền giấy 
tiền giấy rẻ hơn tiền đồng 
Độ bền 
Tiền đồng dễ bị oxi hóa hơn tiền giấy 
Hiện nay nước ta đang lưu hành phổ biến tiền giấy vì tiền giấy có nhiều điểm ưu việt hơn tiền đồng 
Trình bày những nét chính của cải cách Hồ Quý Ly trên các lĩnh vực. 
Tác động của những cải cách đó đối với xã hội như thế nào? 
Các em đọc mục 2 – SGK trang 75, mục Em có biết? và trả lời câu hỏi: 
a) Nội dung 
Về chính trị, quân sự 
Về kinh tế, xã hội 
Về văn hóa, giáo dục 
T iến hành các biện pháp củng cố chế độ quân chủ tập quyền . 
T ăng cường lực lượng quân đội chính quy . 
X ây dựng thành luỹ . 
C hế tạo súng thần cơ, đóng thuyền chiến. 
Thực hiện các chính sách hạn điền, hạn nô. 
Phát hành tiền giấy Thông bảo hội sao, cải cách thuế khóa, thống nhất đơn vị đo lường. 
Thực hiện cả cách chế độ học tập, thi cử. 
Khuyến khích sử dụng chữ Nôm. 
Các em hãy theo dõi video sau về việc chế tạo súng thần cơ 
Các em hãy theo dõi video sau về việc phát hành tiền giấy 
Các em hãy theo dõi video sau về việc đề cao chữ Nôm 
b) Tác động 
Ưu điểm 
Hạn chế 
Góp phần củng cố quyền lực của chính quyền trung ương . 
G iảm bớt thế lực tầng lớp quý tộc . 
T ăng cường ti ề m lực kinh tế đất nước và phát triển văn hoá dân tộc. 
C hưa triệt để . 
K ết quả c òn hạn chế. 
PHẦN 3 
KHÁNG CHIẾN CHỐNG MINH CỦA NHÀ HỒ 
Các em hãy đọc thông tin mục 3 - SGK tr.7 6 và trả lời câu hỏi: Mô tả được những nét chính của cuộc kháng chiến chống quân Minh : 
Nguy ên nhân 
Diễn biến 
Kết quả 
Lấy cớ Hồ Quý Ly cướp ngôi nhà Trần . 
C uối 1406 , nhà Minh xâm lược Đại Ngu. 
Nguyên nhân 
Cuối 1 / 1407, quân Minh chiếm được thành Đa Bang và Đông Đô, nhà Hồ rút về Tây Đô. 
Diễn biến 
6 / 1407, cuộc kháng chiến thất bại. 
Kết quả 
Bản đồ cuộc kháng chiến chống quân Minh của nhà Hồ 
Các em hãy đọc Tư liệu 1, 2 - SGK tr.7 6 và trả lời câu hỏi: Vì sao cuộc kháng chiến chống quân Minh của nhà Hồ lại nhanh chóng bị thất bại. 
THẢO LUẬN NHÓM 
C hú trọng vào việc xây dựng các phòng tuyến quân sự và lực lượng quân đội chính quy nên phòng ngự bị động. 
Chưa kế thừa được truyền thống đánh giặc giữ nước của dân tộc ta là chiến tranh nhân dân. 
Nguyên nhân thất bại 
Đôi rồng đá bị mất đầu ở thành nhà Hồ. 
Luật chơi: C hia lớp thành 2 đội và thi đua nhau trả lời, khoanh tròn vào đáp án đặt trước câu trả lời đúng. Đội nào trả lời được đúng và nhanh nhất sẽ là đội chiến thắng . 
TRÒ CHƠI “AI NHANH HƠN” 
Câu 1 . Nhà Hồ thành lập trong hoàn cảnh nào? 
B. Sau khi nhà Trần ngày càng suy yếu. 
A. Trong khi nhà Trần thành lập không lâu. 
C. Trong khi nhà Trần bắt đầu suy yếu. 
D. Trong khi nhà Trần hưng thịnh. 
Câu 2 . Nhà Hồ đã dời kinh đô từ Thăng Long về 
A. Tây Đô (Thanh Hóa). 
B. Hoa Lư (Ninh Bình). 
C. Phú Xuân (Huế). 
D. Lam Kinh 
(Thanh Hóa). 
Câu 3 . Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Minh của nhà Hồ đã 
C. thất bại, nhà Hồ sụp đổ, giặc Minh đặt ách cai trị ở nước ta. 
A. thắng lợi, buộc nhà Minh phải thần phục Đại Ngu. 
B. thắng lợi, bảo vệ được độc lập chủ quyền đất nước. 
D. thất bại, nhà Hồ buộc phải lệ thuộc vào nhà Minh. 
Câu 4 . Đâu không phải nét chính trong cải cách của Hồ Quý Ly: 
B. Củng cố chế độ tam quyền phân lập. 
A. Tiến hành các biện pháp để củng cố chế độ quân chủ tập quyền. 
C. Cải cách chế độ học tập và thi cử. 
D. Phát hành tiền giấy Thông bảo hội sao 
Câu 5: Công trình kiến trúc nào thời nhà Hồ đã được UNESCO công nhận là Di sản thế giới vào năm 2011? 
D. Thành nhà Hồ. 
A. Hoàng thành Thăng Long. 
B. Văn Miếu – Quốc Tử Giám. 
C. Phố cổ Hội An. 
Câu 6 . Dưới triều đại nhà Hồ đã ban hành chính sách ruộng đất gì? 
A. Hạn điền. 
B. Phú điền 
C. Lộc điền 
D. Quân điền 
Câu 7 . Người đã dâng sớ yêu cầu vua Trần Dụ Tông chém đầu 7 tên nịnh thần là: 
B. Chu Văn An. 
A. Nguyễn Trãi. 
C. Nguyễn Bỉnh Khiêm. 
D. Trần Quốc Tuấn. 
LUYỆN TẬP 
01 
Lập bảng thống kê hoặc (sơ đồ tư duy) về nội dung chủ yếu trong cải cách của Hồ Quý Ly. Từ đó hãy chỉ ra những mặt tích cực và hạn chế trong những cải cách đó. 
02 
Theo em, đường lối kháng chiến của nhà Hồ có gì khác so với đường lối kháng chiến của nhà Trần trong ba lần kháng chiến chống quân Mông – Nguyên. 
Câu 1 
Lĩnh vực 
Nội dung 
Tích cực 
Hạn chế 
Chính trị 
Tiến hành cải tổ quy chế quan lại, lập lại kỉ cương 
Tăng cường quyền lực của nhà nước trung ương tập quyền, giảm bớt thế lực của tầng lớp quý tộc 
Chưa tiến hành triệt để các biện pháp 
Quân sự 
T ăng cường lực lượng quân đội chính quy, xây dựng thành lũy kiên cố, chế tạo súng thần cơ, đóng thuyền chiến 
Chú trọng tăng cường tiềm lực quân sự cho đất nước 
Chưa tiến hành triệt để các biện pháp 
Kinh tế - xã hội 
Thực hiện các chính sách hạn điền, hạn nô 
Làm giảm bớt thế lực của tầng lớp quý tộc Trần. 
Chưa tiến hành triệt để và giải phóng được thân phận cho nô tì. 
Câu 2 
Đường lối kháng chiến của nhà Hồ chống quân Minh khác so với đường lối kháng chiến của nhà Trần trong ba lần chống quân Mông - Nguyên: 
Nhấn mạnh đến chủ trương xây dựng nhiều thành luỹ và phòng tuyến quân sự. Trong đó nổi bật nhất là thành Đông Đô, Tây Đô (thành nhà Hồ), Đa Bang,... và phòng tuyến lớn nhất và trọng yếu nhất dài khoảng 400 km từ Đa Bang (Ba Vì, Hà Nội) qua Đông Đô (Hà Nội) đến Bình Than (Chí Linh, Hải Dương). 
Việc không đoàn kết, không huy động được sức dân, lòng dân là nguyên nhân quan trọng nhất dẫn đến thất bại của nhà Hồ trong cuộc kháng chiến chống quân Minh xâm lược. 
VẬN DỤNG 
Từ sự thất bại của cuộc kháng chiến chống Minh của nhà Hồ đã để lại bài học gì cho công cuộc đấu tranh chống ngoại xâm, bảo vệ Tổ quốc. 
Câu trả lời 
Bài học: 
P hải dựa vào sức dân. 
Phải huy động được tinh thần đoàn kết toàn dân. 
Ôn lại nội dung kiến thức đã học 
01 
Làm bài tập Bài 15 - Sách bài tập Lịch sử Địa lí 7 – phần Lịch sử. 
02 
Đọc và tìm hiểu trước Bài 16: Khởi nghĩa Lam Sơn (1418 - 1427) 
03 
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 
BÀI HỌC KẾT THÚC! 
CẢM ƠN CÁC EM ĐÃ LẮNG NGHE!