Bài giảng Tin học Lớp 8 - Tiết 26, Bài 6: Câu lệnh điều kiện (Tiết 2) - Đỗ Thị Bích Thiệp

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ 
MÔN TIN HỌC 
LỚP 8A 
Giáo viên: Đỗ Thị Bích Thiệp 
TRƯỜNG THCS PHƯƠNG LIỄU 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
 Cấu trúc rẽ nhánh dạng thiếu được diễn đạt bằng ngôn ngữ tự nhiên như thế nào? Cho ví dụ minh họa 
VD: Nếu em chăm học thì em sẽ được điểm cao. 
 Đáp án: 
Cấu trúc rẽ nhánh dạng thiếu 
Nếu thì ; 
Tiết 26: Bài 6: 
CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN (t2) 
1. Hoạt động phụ thuộc vào điều kiện 
2. Điều kiện và phép so sánh 
3 . Cấu trúc rẽ nhánh 
a. Cấu trúc rẽ nhánh dạng thiếu 
b. Cấu trúc rẽ nhánh dạng đủ 
Ví dụ 3 (SGK) : Cũng như trong ví dụ 2, nhưng chính sách khuyến mãi được thực hiện như sau: Nếu tổng số tiền mua từ 100 nghìn đồng trở lên, khách hàng sẽ được giảm 30% tổng số tiền phải thanh toán. Trong trường hợp ngược lại khách hàng mua với tổng số tiền không đến 100 nghìn đồng sẽ chỉ giảm 10%. Mô tả hoạt động tính tiền cho khách. 
Mô tả hoạt động tính tiền cho khách như sau: 
Bước 1 : Tính tổng số tiền khách hàng mua 
 Bước 2 : Nếu T>= 100000 thì số tiền phải thanh toán = 70%*T, ngược lại số tiền phải thanh toán =90%*T 
 Bước 3 : In hóa đơn 
Điều kiện 
Câu lệnh 1 
SAI 
ĐÚNG 
Câu lệnh 2 
T>=100000 
70%xT 
SAI 
ĐÚNG 
90%xT 
 Nếu T>= 100000 đồng thì số tiền phải thanh toán =70%*T 
ngược lại , số tiền phải thanh toán =90%*T ; 
Cấu trúc rẽ nhánh dạng đủ 
Nếu thì ngược lại thì ; 
In hoá đơn 
Câu lệnh 
Điều kiện 
Câu lệnh 1 
Câu lệnh 2 
4. Câu lệnh điều kiện 
a. Câu lệnh điều kiện dạng thiếu 
Nếu a>b thì in ra màn hình giá trị của biến a; 
if 
đk 
then 
Câu lệnh 
Cú pháp: 
If then ; 
Thể hiện bằng câu lệnh điều kiện dạng thiếu: if a>b then write(a); 
Trong đó : - Ifthen : Là các từ khoá của câu lệnh điều kiện. 
	 - Điều kiện : Thường được biểu diễn bằng các phép so sánh. 
	 - Câu lệnh : Là lệnh nào đó của pascal, có thể là lệnh ghép. 
Hoạt động của câu lệnh điều kiện dạng thiếu : 
 Khi gặp câu lệnh điều kiện này c hương trình sẽ kiểm tra điều kiện . Nếu điều kiện được thỏa mãn, chương trình sẽ thực hiện câu lệnh sau từ khóa then. Ngược lại, câu lệnh đó bị bỏ qua. 
Điều kiện 
Câu lệnh 
Đúng 
Sai 
VD 6/SGK : Viết chương trình tính kết quả của a chia cho b, với a và b là hai số bất kỳ. Phép tính chỉ thực hiện được khi b ≠0. Chương trình sẽ kiểm tra giá trị của b, nếu b≠0 thì thực hiện phép chia, nếu b=0 sẽ thông báo lỗi 
Điều kiện 
Kết quả 
Câu lệnh 
b≠0 
Đúng 
Thì thực hiện phép chia 
Nếu b≠0 thì thực hiện phép chia ngược lại , thông báo lỗi. 
if 
đk 
then 
Câu lệnh 1 
Cú pháp : 
If then else ; 
Thể hiện bằng câu lệnh điều kiện dạng đủ: if b0 then x:=a/b else write(‘mâu so bang 0, khong chia duoc); 
Sai 
Thì thông báo lỗi 
else 
Câu lệnh 2 
Hoạt động của câu lệnh điều kiện dạng đủ : 
 Khi gặp câu lệnh điều kiện này c hương trình sẽ kiểm tra điều kiện . Nếu điều kiện được thỏa mãn,chương trình sẽ thực hiện câu lệnh 1 sau từ khóa then. Trong trường hợp ngược lại, câu lệnh 2 sẽ được thực hiện. 
Chú ý: Trước từ khoá else không được dùng dấu chấm phẩy (;) 
Cú pháp : 
If then else ; 
Trong đó : - Ifthenelse : Là các từ khoá của câu lệnh điều kiện. 
	 - Điều kiện : Thường được biểu diễn bằng các phép so sánh. 
	 - Câu lệnh 1, câu lệnh 2 : Là lệnh nào đó của pascal, có thể là lệnh ghép. 
Bài tập 1: Các câu lệnh pascal sau đây được viết đúng hay sai? 
a) If X >7 then a:=b; 
b) If X < 5; then a:=b; 
c) If X >= 6 then a:=b; else m:=n; 
d) If n>0 then begin a:=0; m:=-1; end else c:=a; 
 Đúng 
 Sai thừa dấu chấm phẩy thứ nhất. Sửa đúng If X < 5 then a:=b; 
Sai thừa dấu chấm phẩy trước từ khoá else 
Sửa đúng If X >= 6 then a:=b else m:=n; 
 Đúng 
e) If x:=7 then a=b; 
Sai vì thừa dấu hai chấm ở x:=7 , thiếu dấu hai chấm ở a=b 
Sửa đúng: If x=7 then a := b; 
Bài tập 2: Với mỗi câu lệnh sau đây giá trị của biến X sẽ là bao nhiêu, nếu trước đó giá trị của X bằng 5? 
a) If (45 mod 3) = 0 then X:=X+1; 
 Vì 45 chia hết cho 3, điều kiện được thoả mãn nên giá trị của X được tăng lên 1, tức là X= 5+1=6 
b) If X>10 then X:=X+1; 
 Điều kiện không được thoả mãn nên câu lệnh không được thực hiện, tức là X giữ nguyên giá trị 5 
Bài tập 3 : Em hãy viết câu lệnh điều kiện thể hiện 2 dạng: Dạng thiếu và dạng đủ: 
 Nếu a lớn hơn 0 thì in ra màn hình a là số dương . 
- Nếu a nhỏ hơn 0 thì in ra màn hình a là số âm . 
Đáp án 
IF a > 0 then Write (‘a la so dương’) ; 
IF a < 0 then Write (‘a la so am’) ; 
IF a > 0 then Write (‘a la so duong’) 
 else Write (‘a la so am’) ; 
Dạng thiếu: 
Dạng đủ: 
13 
Xem lại bài, học bài. 
Thực hành viết câu lệnh điều kiện ở các ví dụ. 
Xác định được khi nào sử dụng câu lệnh điều kiện dạng thiếu hay dạng đủ cho phù hợp. 
Làm bài tập 3, 4,7 trong SGK (trang 50+ 51) 
Hướng dẫn về nhà 
HẸN GẶP LẠI 
XIN CHÂN THÀNH 
CẢM ƠN 
Cảm ơn các thầy cô giáo 
và các em học sinh