Bài giảng Toán 5 - Bài: Thể tích hình hộp chữ nhật (Trang 120) - Năm học 2023-2024

 Toán 
 Thể tích hình hộp chữ nhật 
 ( Trang 120) 
Thứ Năm ngày 22 tháng 2 năm 2024 
 Em hãy điền số thích hợp vào chỗ chấm: 
a) 1m 3 =  dm 3 ;	 1dm 3 =...cm 3 
b) 2,07 dm 3 =.cm 3 ; 1,5m 3 = ..dm 3 	 
1000 
2070 
1000 
1500 
Khởi động 
Toán 
THỂ TÍCH HÌNH HỘP CHỮ NHẬT 
 a) Ví dụ : Tính thể tích hình hộp chữ nhật có chiều dài 20cm, chiều rộng 16cm và chiều cao 10cm. 
20cm 
16cm 
10cm 
 1 
cm 3 
dài 
rộng 
cao 
20cm 
16cm 
10cm 
Mỗi lớp có: 20 × 16 = 320 (hình lập phương 1cm 3 ). 
 1 
cm 3 
10 lớp có: 320 × 10 = 3200 (hình lập phương 1cm 3 ). 
Vậy thể tích của hình hộp chữ nhật là : 
20 
 × 
16 
× 
10 
3200 (cm 3 ) 
= 
THỂ TÍCH HÌNH HỘP CHỮ NHẬT 
Thể tích của hình hộp chữ nhật là: 
20 × 16 × 10 = 3200 (cm 3 ) 
TOÁN 
chiều dài 
chiều rộng 
chiều cao 
Thể tích 
x 
x 
= 
chiều dài 
chiều rộng 
chiều cao 
Thể tích 
x 
x 
= 
Thể tích 
chiều dài 
chiều rộng 
chiều cao 
x 
x 
= 
Muốn tính thể tích hình hộp chữ nhật ta lấy chiều dài nhân với chiều rộng rồi nhân với chiều cao (cùng đơn vị đo). 
a 
b 
c 
V = a × b × c 
a : Chiều dài. 
b : Chiều rộng. 
c : Chiều cao 
V : Thể tích hình hộp chữ nhật. 
V = a × b × c 
V : Thể tích hình hộp chữ nhật. 
a, b, c là ba kích thước của hình hộp chữ nhật 
Muốn tính thể tích hình hộp chữ nhật ta lấy chiều dài nhân với chiều rộng rồi nhân với chiều cao (cùng 
 một đơn vị đo). 
b) Ghi nhớ: 
 Bài 1 : Tính thể tích hình hộp chữ nhật có chiều dài a, chiều rộng b, chiều cao c. 
b) a = 1,5m; b = 1,1m; c = 0,5m 
c) a = dm; b = dm; c = dm 
2 
5 
3 
4 
1 
3 
a) a = 5cm; b = 4cm; c = 9cm 
Toán 
THỂ TÍCH HÌNH HỘP CHỮ NHẬT 
Bài 1 : Tính thể tích hình hộp chữ nhật có chiều dài a, chiều rộng b, chiều cao c. 
b) a = 1,5m; b = 1,1m; c = 0,5m 
a) a = 5cm; b = 4cm; c = 9cm 
 c) a = dm; b = dm; c = dm 
Thể tích của hình hộp chữ nhật là: 
 5 × 4 × 9 = 180 (cm 3 ) 
Thể tích của hình hộp chữ nhật là: 
 1,5 × 1,1 × 0,5 = 0,825 (m 3 ) 
Thể tích của hình hộp chữ nhật là: 
Củng cố: 
Nhắc lại quy tắc và công thức tính thể tích hình hộp chữ nhật. 
V = a × b × c 
V : Thể tích hình hộp chữ nhật. 
a, b, c là ba kích thước của hình hộp chữ nhật 
Muốn tính thể tích hình hộp chữ nhật ta lấy chiều dài nhân với chiều rộng rồi nhân với chiều cao (cùng một đơn vị đo). 
Bài 2 : 
	Tính thể tích của khối gỗ có dạng như­ hình sau: 
Bài 2 : Tính thể tích của khối gỗ có dạng như­ hình sau: 
(1) 
(2) 
(1) 
(2) 
Cách 1 
Cách 2 
15cm 
12cm 
8cm 
6cm 
5cm 
7cm 
Bài 2: 
 Cách 1 : 
(1) 
(2) 
8cm 
Thể tích hình 1 là: 
12 × 8 × 5 = 480 (cm 3 ) 
Thể tích hình 2 là: 
7 × 6 × 5 = 210 (cm 3 ) 
480 + 210 = 690 (cm 3 ) 
Thể tích của khối gỗ là: 
Đáp số: 690 cm 3 
Bài giải 
Chiều dài hình 2 là: 
15 – 8 = 7 (cm) 
12cm 
15cm 
6cm 
5cm 
6cm 
6cm 
8cm 
5cm 
Bài 2: 
 Cách 2 : 
(1) 
(2) 
Bài giải 
Thể tích hình 1 là: 
8 × 6 × 5 = 240 (cm 3 ) 
Thể tích hình 2 là: 
15 × 6 × 5 = 450 (cm 3 ) 
Thể tích của khối gỗ là: 
450 + 240 = 690 (cm 3 ) 
Đáp số: 690 cm 3 
Chiều rộng hình 2 là: 
12 – 6 = 6 (cm) 
Bài 3 : Tính thể tích của hòn đá nằm trong bể nước theo hình dưới đây: 
7cm 
Bài 3: Tính thể tích hòn đá trong bể nước theo hình dưới đây: 
10cm 
5cm 
10cm 
10cm 
10cm 
5cm 
Cách 1. 
- Tính thể tích nước ban đầu.- Tính thể tích nước khi có hòn đá.- Tính thể tích hòn đá. 
Bài giải 
Thể tích nước ban đầu trong bể là: 
10 × 10 × 5 = 500 (cm 3 ) 
Thể tích nước khi có hòn đá là: 
10 × 10 × 7 = 700 (cm 3 ) 
Thể tích của hòn đá là: 
700 – 500 = 200 (cm 3 ) 
Đáp số: 200 cm 3 
Bài 3. Tính thể tích của hòn đá nằm trong bể theo hình: 
Cách 2. 
- Tính mực nước dâng lên khi có hòn đá.- Tính thể tích hòn đá ( Thể tích hòn đá là thể tích của hình hộp chữ nhật có chiều dài của bể, chiều rộng của bể và chiều cao là mực nước dâng lên ). 
Bài giải 
Mực nước dâng lên khi có hòn đá là: 
7 – 5 = 2 (cm) 
Thể tích của hòn đá là: 
10 × 10 × 2 = 200 (cm 3 ) 
Đáp số: 200 cm 3 
Bài 3. Tính thể tích của hòn đá nằm trong bể theo hình: