Bài giảng Toán 6 (Số học) Sách KNTT - Chương I, Bài 5: Phép nhân và phép chia số tự nhiên

năm học 2013 - 2014 
Soỏ hoùc 6 
MễN: SỐ HỌC 6 
Giỏo Viờn : 
Trường : 
 BÀI 5: PHẫP NHÂN VÀ PHẫP CHIA SỐ TỰ NHIấN 
Tiết 5+6 - Đ 4. PHẫP NHÂN VÀ PHẫP CHIA SỐ TỰ NHIấN 
GV thực hiện: 
Bài toỏn: 
ĐẶT VẤN ĐỀ 
Mẹ em mua một tỳi 10kg gạo ngon loại 20 nghỡn đồng một kilụgam. Hỏi mẹ em phải đưa cho cụ bỏn hang bao nhiờu tờ 50 nghỡn đồng để trả tiền gạo? 
Đ5. PHẫP NHÂN VÀ PHẫP CHIA CÁC SỐ TỰ NHIấN (Tiết 1) 
I. Phộp nhõn số tự nhiờn 
Phộp nhõn hai số tự nhiờn a và b cho ta một số tự nhiờn gọi là tớch của a và b, kớ hiệu là a x b hoặc a . b 
a x b = c 
Thừa số 
Thừa số 
Tớch 
b số hạng 
Trong một tớch mà cỏc thừa số đều bằng chữ hoặc chỉ cú một thừa số bằng số, ta cú thể khụng viết dấu nhõn giữa cỏc thừa số. 
 Vớ dụ: a.b = ab ; 4.x.y = 4xy 
Chỳ ý 
Đ5. PHẫP NHÂN VÀ PHẫP CHIA CÁC SỐ TỰ NHIấN (Tiết 1) 
I. Phộp nhõn số tự nhiờn 
a x b = c 
Thừa số 
Thừa số 
Tớch 
1. Nhõn hai số cú nhiều chữ số 
Vớ dụ 1 : Đặt tớnh để tớnh tớch 175 x 312 
175 
312 
x 
350 
175 
525 
54600 
175 x 3 = 525 
175 x 1 = 175 
175 x 2 = 350 
Vậy 175 x 312 = 54 600 
Đ5. PHẫP NHÂN VÀ PHẫP CHIA CÁC SỐ TỰ NHIấN (Tiết 1) 
I. Phộp nhõn số tự nhiờn 
a x b = c 
Thừa số 
Thừa số 
Tớch 
1. Nhõn hai số cú nhiều chữ số 
Luyện tập 1 : Tớnh 
 a) 834 . 57 b) 603 . 295 
Vận dụng 1 : Giỏ tiền in một trang giấy khổ A4 là 350 đồng. Hỏi bỏc Thiệp phải trả bao nhiờu tiền nếu in một tập tài liệu khổ A4 dày 250 trang. 
Giải 
Bỏc Thiệp phải trả số tiền là: 
 250 . 350 = 87 500 (đồng) 
Đ5. PHẫP NHÂN VÀ PHẫP CHIA CÁC SỐ TỰ NHIấN (Tiết 1) 
Phiếu học tập số 1: 
Cõu 1 : Cho a = 12 và b = 5 . 
 a ) Tớnh a . b và b . a. 
 	b) So sỏnh cỏc kết quả nhận được ở cõu a). 
Cõu 2 : Tỡm số tự nhiờn c sao cho: 
 (3 . 2) . 5 = 3 . (2 . c) 	 
Cõu 3 : Tớnh và so sỏnh: 
 3 . (2 + 5) và 3 . 2 + 3 . 5 
Trả lời: 
 Cõu 1: 
a) a . b = 60, b . a = 60. 
b) a . b = b . a. 
 Cõu 2: 
(3 . 2) . 5 = 3 . (2 . 5 ) 
Vậy c = 5 
Cõu 3 : 
Ta cú: 3 . (2 + 5 ) = 21; 3 . 2 + 3 . 5 = 21 
Vậy: 3 . (2 + 5) = 3 . 2 + 3 . 5 
? Phộp nhõn số tự nhiờn cú cỏc tớnh chất gỡ? 
Đ5. PHẫP NHÂN VÀ PHẫP CHIA CÁC SỐ TỰ NHIấN (Tiết 1) 
I. Phộp nhõn số tự nhiờn 
a x b = c 
Thừa số 
Thừa số 
Tớch 
1. Nhõn hai số cú nhiều chữ số 
2 . Tớnh chất của phộp nhõn 
- Phộp nhõn số tự nhiờn cú cỏc tớnh chất: 
 + Giao hoỏn: a . b = b . a 
 + Kết hợp: (a . b) . c = a . (b . c ) 
 + Phõn phối của phộp nhõn đối với phộp cộng: a(b + c) = ab + ac 
Chỳ ý 
a . 0 = 0 . a = 0 
Tớch (a . b) . c hay a . (b . c) gọi là tớch của ba số a, b, c và viết gọn là abc 
- a . 1 = 1 . a = a 
Đ5. PHẫP NHÂN VÀ PHẫP CHIA CÁC SỐ TỰ NHIấN (Tiết 1) 
I. Phộp nhõn số tự nhiờn 
a x b = c 
Thừa số 
Thừa số 
Tớch 
1. Nhõn hai số cú nhiều chữ số 
2 . Tớnh chất của phộp nhõn 
- Phộp nhõn số tự nhiờn cú cỏc tớnh chất: 
 + Giao hoỏn: a . b = b . a 
 + Kết hợp: (a . b) . c = a . (b . c ) 
 + Phõn phối của phộp nhõn đối với phộp cộng: a(b + c) = ab + ac 
Vớ dụ 2 : Tớnh nhẩm : 24 . 25 
Giải: 
24 . 25 = ( 6 . 4) . 25 = 6. ( 4. 25) = 6 ì 100 = 600 
Luyện tập 2 : Tớnh nhẩm : 25 . 8 001 . 8 
Giải 
 125 . 8 001 . 8 = ( 125 . 8) . 8 001 
 = 1000 . 8 001 
 = 8 001 000 
Đ5. PHẫP NHÂN VÀ PHẫP CHIA CÁC SỐ TỰ NHIấN (Tiết 1) 
I. Phộp nhõn số tự nhiờn 
a x b = c 
Thừa số 
Thừa số 
Tớch 
1. Nhõn hai số cú nhiều chữ số 
2 . Tớnh chất của phộp nhõn 
- Phộp nhõn số tự nhiờn cú cỏc tớnh chất: 
 + Giao hoỏn: a . b = b . a 
 + Kết hợp: (a . b) . c = a . (b . c ) 
 + Phõn phối của phộp nhõn đối với phộp cộng: a(b + c) = ab + ac 
Giải 
Nhà trường cần dựng tất cả số búng đốn LED là: 
32 ì 8 = 256 (búng) 
Nhà trường phải trả số tiền mua búng đốn LED là: 
256 ì 96 000 = 24 576 000 (nghỡn đồng) 
 Đỏp số: 24 576 000 đồng. 
Vận dụng 2 : Một trường học lờn kế hoạch thay tất cả cỏc búng đốn sợi đốt bỡnh thường bằng búng đốn LED cho 32 phũng học, mỗi phũng 8 búng. Nếu mỗi búng đốn LED cú giỏ 96 000 đồng thỡ nhà trường phải trả bao nhiờu tiền mua số búng đốn LED để thay đủ cho tất cả cỏc phũng học? 
Đ5. PHẫP NHÂN VÀ PHẫP CHIA CÁC SỐ TỰ NHIấN (Tiết 2) 
II. Phộp chia hết và phộp chia cú dư 
1. Chia hai số tự nhiờn: 
Phiếu học tập số 2: 
Cõu 1 : Thực hiện cỏc phộp chia 
 a) 196 : 7 b) 215 : 18 
Cõu 2 : Trong hai phộp chia trờn, hóy chỉ ra phộp chia hết và phộp chia cú dư. Trong mỗi trường hợp, hóy cho biết số bị chia, số chia, thương và số dư (nếu cú) 	 
Giải 
 7 
 28 
 56 
 56 
 0 
Vậy 196 : 7 = 28 
 18 
 11 
 35 
 18 
 17 
Vậy 215 : 18 = 11 (dư 17) 
Cõu 1: 
Cõu 2 : Cú 196 : 7 là phộp chia hết 
 215 : 18 là phộp chia cú dư 
a = b. q + r (0 r < b) 
+Nếu r = 0 thỡ ta cú phộp chia hết a : b = q 
+ Nếu r 0 thỡ ta cú phộp chia cú dư 
 a : b = q ( dư r) 
? Em cú nhận xột gỡ về số dư và số chia trong phộp chia cú dư? 
Đ5. PHẫP NHÂN VÀ PHẫP CHIA CÁC SỐ TỰ NHIấN (Tiết 2) 
II. Phộp chia hết và phộp chia cú dư 
1. Chia hai số tự nhiờn: 
a = b. q + r (0 r < b) 
+Nếu r = 0 thỡ ta cú phộp chia hết a : b = q 
+ Nếu r 0 thỡ ta cú phộp chia cú dư 
 a : b = q ( dư r) 
Vớ dụ 3 : Đặt tớnh rồi thực hiện cỏc phộp chia sau: 
 4 847 : 131 và 5 580 + 157 
Đ5. PHẫP NHÂN VÀ PHẫP CHIA CÁC SỐ TỰ NHIấN (Tiết 2) 
II. Phộp chia hết và phộp chia cú dư 
1. Chia hai số tự nhiờn: 
a = b. q + r (0 r < b) 
+Nếu r = 0 thỡ ta cú phộp chia hết a : b = q 
+ Nếu r 0 thỡ ta cú phộp chia cú dư 
 a : b = q ( dư r) 
Vớ dụ 4 : Phải dựng ớt nhất bao nhiờu xe ụ tụ 45 chỗ ngồi để chở hết 487 cổ động viờn của một đội búng? 
Giải 
Vỡ 487 : 45 = 10 (dư 37) nờn xếp đủ 10 xe thỡ cũn thừa 37 người và phải dựng thờm 1 xe nữa để chở nốt những người này. 
Vậy, cần dựng ớt nhất là 10 + 1 = 11 (xe) 
Đ5. PHẫP NHÂN VÀ PHẫP CHIA CÁC SỐ TỰ NHIấN (Tiết 2) 
II. Phộp chia hết và phộp chia cú dư 
1. Chia hai số tự nhiờn: 
a = b. q + r (0 r < b) 
+Nếu r = 0 thỡ ta cú phộp chia hết a : b = q 
+ Nếu r 0 thỡ ta cú phộp chia cú dư 
 a : b = q ( dư r) 
Vận dụng 3 . Giải bài toỏn mở đầu 
Mẹ em mua một tỳi 10kg gạo ngon loại 20 nghỡn đồng một kilụgam. Hỏi mẹ em phải đưa cho cụ bỏn hang bao nhiờu tờ 50 nghỡn đồng để trả tiền gạo? 
Giải 
Số tiền mẹ em phải trả là: 
10 . 20 000 = 200 000 (đồng) 
Mẹ em phải đưa số tờ 50 000 đồng là: 
200 000 : 50 000 = 4 (tờ) 
 Đỏp số: 4 tờ 
CỦNG CỐ 
Trong phộp nhõn a.b = c, thỡ a, b, c được gọi là: 
Trong phộp nhõn a.b = c, thỡ 
a, b được gọi là thừa số 
c được gọi là tớch 
Cho phộp nhõn a . b = c, muốn tỡm a ta làm như thế nào? 
Cú phộp nhõn a . b = c, thỡ a = c : b 
Trong phộp chia a : b = c, thỡ a, b, c được gọi là: 
Trong phộp chia a : b = c, thỡ 
a được gọi là số bị chia 
b được gọi là số chia 
c được gọi là thương 
Cho phộp chia a : b = c, muốn tỡm a ta làm như thế nào? 
Cú phộp chia a : b = c, thỡ a = c . b 
Tỡm số tự nhiờn x, biết: 
Nhà trường cần thuờ xe ụ tụ để cho 220 học sinh khối 6 đi tham quan. Họ cần thuờ ớt nhất bao nhiờu xe nếu mỗi xe chở được 45 người 
Nhà trường cần ớt nhất 5 xe 
Đ5. PHẫP NHÂN VÀ PHẫP CHIA CÁC SỐ TỰ NHIấN 
Phộp nhõn 
Phộp chia 
Nhõn 2 số tự nhiờn 
a x b = c 
Thừa số 
Thừa số 
Tớch 
Tớnh chất 
 + Giao hoỏn: a . b = b . a 
+ Kết hợp: (a . b) . c = a . (b . c) 
+ Phõn phối của phộp nhõn đối với phộp cộng: a(b + c) = ab + ac 
Phộp chia hết 
Phộp chia cú dư 
a = b. q + r (r = 0 ) 
a = b. q + r (0 < r < b) 
- Chuẩn bị bài mới “LŨY THỪA VỚI SỐ MŨ TỰ NHIấN ” 
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 
- ễn lại nội dung kiến thức đó học về phộp nhõn và phộp chia số tự nhiờn. 
.- Hoàn thành nốt cỏc bài tập trong SGK, 
 bài 1.40, 1,41, 1.42, 1.44, 1.46, 1.48(SBT )