Báo cáo Biện pháp phòng chống học sinh bỏ học trong công tác chủ nhiệm Lớp

PHÒNG GDĐT HUYỆN THUẬN NAM TRƯỜNG TIỂU HỌC LẠC NGHIỆP 
CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
BÁO CÁO
BIỆN PHÁP PHÒNG CHỐNG HỌC SINH BỎ HỌC TRONG CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP
I. SƠ LƯỢC LÝ LỊCH
- Họ và tên giáo viên dự thi: 	PHAN THỊ TÌNH
- Sinh ngày, tháng, năm: 10/01/1985          
- Giáo viên chủ nhiệm lớp : 5C
- Trình độ chuyên môn, nghiệp vụ : Đại học Sư phạm
II. NỘI DUNG BIỆN PHÁP PHÒNG CHỐNG HỌC SINH BỎ HỌC TRONG CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP
Thực trạng 	
Duy trì sĩ số, phòng chống học sinh bỏ học là một trong những công việc thường xuyên của người giáo viên chủ nhiệm. Hơn 13 năm công tác tại trường, tôi được phân công làm công tác chủ nhiệm ở khối lớp 4,5. Mỗi lần nhận lớp là một cảm xúc tâm trạng khác nhau nhưng đều mang một tinh thần chung là làm sao các em ngoan, học hành chăm chỉ, chuyên cần, làm sao sĩ số luôn được duy trì đầy đủ.Lớp lớp học trò của tôi, có những em ngoan hiền học giỏi, có những em nhiệt tình, tự tin thể hiện khả năng của mình, cũng có những em rụt rè nhút nhát, hay những em nghịch ngợm có ý thức chưa cao. Có những em có hoàn cảnh đặc biệt nên trong quá trình học vẫn ít nhiều có tư tưởng muốn nghỉ học giữa chừng. Vì vậy, tôi luôn trăn trở tìm các biện pháp có tính khả thi, có hiệu quả trong việc phòng chống học sinh bỏ học để công tác chủ nhiệm được hoàn thành tốt. Hôm nay trong Hội thi Giáo viên chủ nhiệm lớp giỏi cáp trường, tôi mạnh dạn nêu ra một vài biện pháp mà trong những năm qua tôi đã áp dụng có hiệu quả.
* Thuận lợi 
Tập thể giáo viên, học sinh trường tiểu học Lạc Nghiệp là một khối thống nhất, đoàn kết vững mạnh, luôn được sự quan tâm, phối hợp, chỉ đạo sát sao của Ban giám hiệu và các ban ngành đoàn thể như Hội phụ huynh, Công đoàn, Đoàn thanh niên, Liên đội.
 Cơ sở vật chất tương đối đầy đủ, trường học khang trang sạch đẹp, diện tích sân trường rộng, có bóng mát cho các em vui chơi và sinh hoạt ngoài giờ lên lớp
Đa số các em học sinh ngoan hiền, biết vâng lời thầy cô. Phụ huynh quan tâm đến việc học của con, có sự phối hợp chặt chẽ với giáo viên chủ nhiệm.
Bản thân tôi cũng là giáo viên công tác lâu năm tại trường nên nắm bắt tình hình học sinh cũng như phụ huynh ở địa phương khá rõ.
 * Khó khăn
Bên cạnh những thuận lợi thì công tác chủ nhiệm cũng có một số khó khăn: 
Một số học sinh ham chơi, thích tụ tập, chơi điện tử, lơ là học bài.
Một số em có thói quen nói tục chửi thề, không thực hiện đúng nội quy trường lớp.
Một số ít phụ huynh chưa thật sự quan tâm đến việc học của con, còn phó mặc cho nhà trường.
- Ba năm trở lại đây, đặc biệt sau nghỉ dịch covid kéo dài, nhiều học sinh có biểu hiện nghỉ học giữa chừng.
2. Nguyên nhân: 
1/ Do hoàn cảnh kinh tế gia đình khó khăn : Đây là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng học sinh bỏ học nhiều. Do kinh tế gia đình khó khăn nên thường kéo theo ảnh hưởng đến việc học của con cái như : Không có tiền để đóng các khoản tiền trong qui định và chi phí trang trải khác cho con em đến trường.
2/ Do học lực yếu : Một số học sinh do mất kiến thức cơ bản nên dẫn đến học yếu. Các em rất ngại đi học vì sợ thầy cô gọi lên bảng, sợ thầy cô la vì không làm được bài, xấu hổ với bạn bè, dẫn đến các em chán nản chỉ chờ có thời cơ là bỏ học. 
3/ Do các em không thấy được ý nghĩa, sự cần thiết của việc học: Các em thấy việc học là khổ sở, lúc nào cũng phải lo làm bài tập, học bài không có thời gian giải trí thoải mái. Mặt khác các em thấy một số anh chị học hết lớp 12, thậm chí là đại học nhưng vẫn không có việc làm và phải làm nông hoặc làm công nhân nên cho rằng việc học không có ý nghĩa, không cần thiết, không cần phải học. 
4/ Thiếu sự quan tâm của PHHS : Do hoàn cảnh làm xa, gia đình làm ăn thất bại, hoặc cha mẹ học sinh ly hôn, nhiều phụ huynh không quan tâm đến việc học của con cái. Không quản lí được việc học của con cái. Dẫn đến các em thường xuyên không học bài và làm bài tập, chán đến lớp, thường nói dối thầy cô và gia đình để trốn học đi lêu lổng. Khi phát hiện ra, thay vì phối hợp với giáo viên chủ nhiệm để giáo dục thì gia đình lại cương quyết cho các em nghỉ học. Thậm chí có phụ huynh giao phó việc học của con cái cho nhà trường, bỏ mặc cho con muốn học thì học muốn bỏ thì bỏ, gia đình không quan tâm. 
5/ Do sự tác động của các tụ điểm: game online, chơi điện tử : Có một số học sinh ham chơi thường rủ nhau trốn học đi chơi game online,... Các em thường sử dụng tiền tiêu vặt để chơi. Khi hết tiền thì rủ nhau đi ăn cắp vặt để có tiền chơi tiếp. Sự việc vỡ lở ra nhiều phụ huynh mắc cỡ, thất vọng và không cho con đi học nữa. 
Biện pháp thực hiện:
Từ việc phân tích các nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng học sinh bỏ học, vận dụng kinh nghiệm của bản thân và học hỏi đồng nghiệp, tôi đã áp dụng một số biện pháp nhằm giảm tỉ lệ học sinh bỏ học như sau:
1/ Nắm lí lịch học sinh, trao đổi với GVCN năm trước, xác định những học sinh có nguy cơ bỏ học cao : Đây là biện pháp quan trọng mà bất cứ người giáo viên chủ nhiệm nào cũng nên thực hiện. Ngay từ đầu năm học, khi nhận lớp, giáo viên cần điều tra lí lịch của học sinh ;tìm hiểu, trao đổi với giáo viên chủ nhiệm năm trước để xác định những học sinh có nguy cơ bỏ học cao. Trên cơ sở đó xác định cụ thể nguyên nhân có thể dẫn đến nguy cơ học sinh đó bỏ học để đưa ra biện pháp ngăn chặn kịp thời. 
a/ Đối với nguyên nhân “Do hoàn cảnh kinh tế gia đình khó khăn” Gặp phụ huynh học sinh trao đổi động viên gia đình cố gắng cho con em đi học. Tranh thủ sự hỗ trợ kinh phí của Hội khuyến học xã, nhà trường phát động trong lớp học giúp đỡ bạn sách vở, đồ dùng học tập. Nếu học sinh không có xe đi học có thể gây quỹ , vận động các mạnh thường quân ủng hộ tặng xe đạp mới hay cũ để tạo phương tiện cho các em học tốt 
b/ Đối với nguyên nhân “Do học yếu” : Mở các buổi phụ đạo học sinh yếu (không thu tiền), giúp các em lấy lại căn bản. Trong giờ học thường xuyên chú ý và giúp đỡ kịp thời những vấn đề mà các em chưa hiểu, những bài tập mà các em chưa làm được với thái độ nhẹ nhàng, khuyến khích. Giáo viên luôn động viên, khen ngợi từng mặt tiến bộ của các em. Tuyệt đối không được la mắng, phê bình các em trước lớp. Giáo viên luôn tạo hứng thú học tập cho các em bằng nhiều hình thức khác nhau. Khuyến khích phong trào đôi bạn cùng tiến, xây dựng trường học thân thiện hoc sinh tích cực để làm sân chơi bổ ích cho các em đồng thời lôi cuốn các em yêu thích các môn học hơn
 c/ Đối với nguyên nhân “Do các em không thấy được ý nghĩa, sự cần thiết của việc học Giáo viên luôn lấy những tấm gương trong sách, báo, truyện nhờ chăm chỉ học tập mà thành tài và ngược lại. Lấy những tấm gương trong thực tế ở địa phương nhờ học tập nghiêm túc mà có công ăn việc làm ổn định để đối chiếu với những người không chịu học có cuộc sống khó khăn, thậm chí là phải đi làm thuê. Từ đó giáo dục cho các em hiểu được ý nghĩa, sự cần thiết của việc học. Luôn gần gũi tâm sự, động viên các em trong học tập. 
d/ Đối với nguyên nhân “Thiếu sự quan tâm của phụ huynh học sinh” : Gặp gỡ phụ huynh học sinh giúp phụ huynh thấy ý nghĩa, vai trò của việc học. Giúp họ hiểu tương lai con cái là nằm ở việc học, muốn con học tốt thì trước hết cần sự quan tâm của gia đình. Tăng cường thông tin liên lạc hai chiều phụ huynh học sinh để nắm thông tin một cách kịp thời. Chẳng hạn không thấy học sinh đi học cần liên hệ ngay với gia đình để kiểm tra xem có lí do chính đáng không hay trốn học; phát hiện học sinh trốn học hay đi chơi điện tử cần báo ngay cho gia đình. 
e/ Đối với nguyên nhân “Do sự tác động của các tụ điểm: phòng game online, Kiến nghị với UBND xã , nhà trường, Hội cha mẹ học sinh tác động đến cơ quan có thẩm quyền : Quy định các tụ điểm này không được cho học sinh chơi vào giờ học. Hoặc đóng cổng trường nghiêm ngặt trong giờ học Tổng phụ trách Đội phải theo dõi xử lý mạnh để nêu gương.
 2/ Phối hợp với nhà trường : Phải luôn tranh thủ sự quan tâm của nhà trường. Kiến nghị, đề xuất với nhà trường miễn giảm các khoản đóng góp cho những học sinh có hoàn cảnh khó khăn. Đề xuất với nhà trường những biện pháp nhằm giảm tỉ lệ học sinh bỏ học, vận động học sinh bỏ học đi học lại, để tranh thủ sự đồng tình và ý kiến cho chỉ đạo của nhà trường. 
3/ Phối hợp với Hội cha mẹ học sinh : Đề xuất với Hội cha mẹ học sinh ngay từ đầu năm có hướng giúp đỡ về vật chất đối với những học sinh có hoàn cảnh khó khăn. Phối hợp cùng Hội cha mẹ học sinh đến tận nhà vận động học sinh đi học. Thông qua Hội cha mẹ học sinh, thông tin hai chiều kịp thời với PHHS để cùng nhau bàn hướng giải quyết giúp học sinh bỏ học đi học lại. 
4/ Phối hợp với địa phương : Nhà trường cần phối hợp với các Ban ngành của xã, địa phương. Bởi họ có điều kiện thuận lợi, Họ có thể giúp đỡ chúng ta trong việc nắm rõ lí lịch học sinh, vận động học sinh ra lớp và tiếng nói của họ đối với những gia đình có con em bỏ học rất có hiệu quả 
5/ Phối hợp 3 môi trường: gia đình-nhà trường – xã hội một cách hiệu quả - Cần xây dựng được mối liên hệ mật thiết giữa gia đình-nhà trường – xã hội để phối kết hợp vận động học sinh ra lớp kịp thời có hiệu quả . Nếu học sinh có dấu hiệu lười học bỏ học 2-3 ngày không lý do thì GVCN, Cán bộ phổ cập đến ngay nhà em để tìm hiểu nguyên nhân để có hướng giải quyết - Nếu tạo dựng được mối liên hệ này sẽ giúp gia đình biết thêm về thông tin con cái, để có biện pháp uốn nắn kịp thời. 
3. Kết quả 
Với các biện pháp trên, công tác chủ nhiệm của tôi đạt kết quả như sau:
+ Học sinh luôn có sự tiến bộ vượt bậc về kiến thức kĩ năng và năng lực - phẩm chất qua các thời kì.
+ Về công tác duy trì sĩ số : Trong suốt những năm làm công tác chủ nhiệm, tôi luôn duy trì sĩ số lớp đạt 100%
+ Hoàn thành chương trình tiểu học 100%
+ Học sinh khen thưởng : Luôn vượt chỉ tiêu, đạt trên 40%
+ Năng lực – Phẩm chất : 100 % học sinh Đạt và Tốt, không có diện cần cố gắng
III. Tính mới, tính sáng tạo:
Tính mới:
Các biện pháp nâng cao chất lượng công tác chủ nhiệm được tôi vận dụng linh hoạt vào thực tế của lớp như : Chú trọng phát triển năng lực phẩm chất của người học, phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh, ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy – học cũng như liên lạc với phụ huynh, tạo mối liên hệ gần gũi với tất cả các em học sinh, giáo viên chủ nhiệm vừa là cô, vừa là “bạn” để từ đó có hướng giáo dục tốt nhất cho các em. Nhờ vậy mà kết quả học tập của các em ngày càng tiến bộ rõ rệt, chăm ngoan, sống hòa đồng, năng động, mạnh dạn hơn trong học tập và giao tiếp. Tình cảm cô – trò, bạn bè ngày càng gắn bó và thân thiện hơn và đặc biệt công tác duy trì sĩ số được đảm bảo.
Tính sáng tạo:
 	Các biện pháp tôi đã thực hiện trên cơ sở là những biện pháp chung của một người giáo viên chủ nhiệm. Tuy nhiên khi áp dụng, tôi đã chú trọng đến năng lực, phẩm chất của học sinh. Ứng dụng CNTT vào dạy học và giáo dục. Bám sát tình hình, quan tâm đến từng đối tượng học sinh của lớp, xây dựng được đội ngũ ban cán sự quản lí lớp tích cực, chủ động. 
Khả năng áp dụng, nhân rộng:
Những biện pháp tôi đưa ra chưa hẳn đã là biện pháp ưu việt nhất. Nhưng trong nhiều năm qua tôi đã áp dụng và đạt hiệu quả cao. Vì vậy tôi tin rằng biện pháp này có thể áp dụng được cho mọi khối lớp để nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm.	
Để thành công trong công tác chủ nhiệm thì cần rất nhiều yếu tố như sự chỉ đạo kịp thời từ Ban giám hiệu, tổ chuyên môn; sự hỗ trợ của đồng nghiệp, sự phối hợp của phụ huynh học sinh và các giáo viên bộ môn khác. Tuy nhiên yếu tố quan trọng nhất vẫn là tình yêu nghề, yêu học trò và chuyên môn vững vàng của người giáo viên chủ nhiệm. Tôi vẫn thường nói vui với đồng nghiệp của mình rằng làm giáo viên chủ nhiệm cũng giống như làm một người phụ nữ trong gia đình, nếu chúng ta quan tâm chăm lo đến từng thành viên thì cuộc sống gia đình luôn êm ấm.
Tuy tôi đã rất cố gắng nhưng báo cáo của tôi không thể tránh khỏi những thiếu sót, hạn chế. Tôi rất mong được sự góp ý nhiệt tình từ Ban giám khảo, bạn bè đồng nghiệp để bản thân được hoàn thiện hơn. Cuối cùng tôi xin kính chúc các quý vị đại biểu mạnh khỏe, hạnh phúc, chúc Hội thi thành công rực rỡ. Tôi xin trân trọng cảm ơn!
Cà Ná, ngày tháng 10 năm 2022
Người báo cáo
Phan Thị Tình