Đề kiểm tra định kỳ cuối học kỳ I môn Tiếng Việt Lớp 5 năm học 2024-2025 (Có đáp án)

 UBND HUYỆN VĨNH BẢO
 TRƯỜNG TH CAO MINH
ĐỀ KIỂM TRA ĐỊNH KỲ CUỐI HỌC KỲ I
MÔN: TIẾNG VIỆT – LỚP 5
NĂM HỌC 2024 – 2025

Số báo danh:
Phòng thi: .................
Phần I: Đọc hiểu (5 điểm)
Đọc đoạn văn sau:
RỪNG GỖ QUÝ
            Xưa có vùng đất toàn đồi cỏ tranh hoặc tre nứa. Gia đình nhà họ có bốn người phải sống chui rúc trong gian lều ọp ẹp và chật chội.
            Một hôm, ông bố vừa chợp mắt, một cánh rừng đầy lim, sến, táu cứng như sắt hiện ra. Ông nghĩ bụng: “Giá vùng ta cũng có những thứ cây này thì tha hồ làm nhà ở bền chắc”. Chợt nghe tiếng nhạc, ông ngoảnh lại thì thấy các cô tiên nữ đang múa hát trên đám cỏ xanh. Một cô tiên chạy lại hỏi:
- Ông lão đến đây có việc gì?
- Tôi đi tìm gỗ làm nhà, thấy rừng gỗ quý ở đây mà thèm quá!
- Được, ta cho ông cái hộp này, ông sẽ có tất cả. Nhưng về nhà ông mới được mở ra! Ông lão cảm ơn cô tiên rồi bỏ hộp vào túi mang về. Dọc đường, mùi thơm từ chiếc hộp tỏa ra ngào ngạt làm ông thích quá. Ông lấy hộp ra, định hé xem một tí rồi đậy lại ngay. Nào ngờ, nắp hộp vừa hé thì bao nhiêu cột kèo, ván gỗ tuôn ra ào ào, lao xuống suối trôi mất. Tần ngần một lúc, ông quay lại khu rừng kể rõ sự việc rồi năn nỉ cô tiên cho cái hộp khác. Đưa ông lão cái hộp thứ hai, cô tiên lại căn dặn:
- Lần này, ta cho lão những thứ quý gấp trăm lần trước. Nhưng nhất thiết phải về đến nhà mới được mở ra!
Hộp lần này rất nhẹ, không thơm, lắc nghe lốc cốc như hạt đỗ. Ông mang hộp về theo đúng lời tiên dặn...
Nghe tiếng chim hót, ông lão choàng tỉnh giấc. Thì ra đó chỉ là giấc mơ. Nghĩ mãi, ông chợt hiểu: "Cô tiên cho cái hộp quý là có ý bảo ta tìm hạt cây mà gieo trồng, giống như lúa ngô vậy". Ông liền bảo các con đi xa tìm hạt cây về gieo trồng. Chẳng bao lâu, những đồi tranh, tre nứa đã trở thành rừng gỗ quý. Dân làng lấy gỗ làm nhà, không còn những túp lều lụp xụp như xưa.
 Truyện cổ Tày – Nùng
 Dựa vào nội dung bài đọc và các kiến thức đã học, em hãy chọn ý đúng nhất rồi khoanh tròn vào chữ cái đứng trước ý đó (hoặc viết và trả lời câu hỏi theo yêu cầu của đề) 
Câu 1: Khi thấy hiện ra cánh rừng gỗ quý, ông lão ước mong điều gì? 
A. Có vài cây gỗ quý để cho gia đình mình làm nhà ở bền chắc.
B. Có những thứ cây gỗ quý trên vùng mình để làm nhà ở bền chắc
C. Nhà của mình được làm bằng các thứ cây gỗ quý để được bền chắc
D. Được làm chủ nhân của cánh rừng đầy những cây gỗ quý như thế này.
Câu 2. Vì sao ông lão biết các cô tiên nữ múa hát trên đám cỏ xanh? 
A. Vì ông chợt nghe thấy tiếng hát.
B. Vì có cô tiên nữ chạy lại hỏi ông.
C. Vì ông chợt nghe thấy tiếng nhạc và ngoảnh lại phía sau.
D. Vì ông chợt nghe thấy tiếng nhạc.
Câu 3. Đúng ghi Đ, sai ghi S
 Cô tiên cho ông lão chiếc hộp thứ nhất đựng những gì? 
A. Hoa quả chín thơm ngào ngạt.	 	B. Rất nhiều cột kèo, ván gỗ. 
C. Rất nhiều hạt cây gỗ quý.	D. Ngôi nhà làm bằng gỗ quý. 
Câu 4. Những đặc điểm nào cho biết chiếc hộp thứ hai đựng hạt cây gỗ quý? 
A. Tỏa mùi thơm ngào ngạt, có giá trị gấp trăm lần chiếc hộp trước.
B. Tỏa mùi thơm nhẹ, lắc nghe lốc cốc, quý gấp trăm lần hộp trước.
C. Nhẹ, không thơm, lắc nghe lốc cốc, quý gấp trăm lần hộp trước
D. Nhẹ, không thơm, lắc không kêu, có giá trị gấp trăm lần hộp trước.
Câu 5. Đánh dấu X vào các ô thích hợp
 Vì sao nói hộp thứ hai quý gấp trăm lần hộp thứ nhất? 
Thông tin
Đúng
Sai
A. Vì có nhiều loại gỗ quý giá hơn ở hộp trước.


B. Vì có nhiều cột kèo, ván gỗ hơn ở hộp trước


C. Vì có nhiều hạt cây để chia cho cả dân làng.


D. Vì có nhiều hạt cây để trồng nên rừng gỗ quý.


Câu 6. Muốn có rừng gỗ quý chúng ta cần phải làm gì? 
Câu 7. Tìm từ đồng nghĩa với từ “ngào ngạt”. 
Câu 8: Nêu tác dụng của dấu gạch ngang trong câu dưới đây:
 Việt Nam tự hào về Giáo sư Tạ Quang Bửu – nhà khoa học, nhà giáo dục đa tài, uyên bác.
 (Gia Huy)
................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................
Câu 9: Chọn kết từ phù hợp điền vào chỗ trống: 
của
mà
và
 Trẻ em là mầm non, là tương lai . đất nước, là những người cần tình yêu thương ..sự chăm sóc đầy đủ. Không chỉ quan tâm tới đời sống vật chất lẫn tinh thần của các em .. còn luôn dạy dỗ, bảo ban để các em trở nên tốt hơn.
Câu 10: Đặt câu có sử dụng cặp kết từ để nói về việc bảo vệ rừng.
................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................
Phần II: Viết (5 điểm)
Lựa chọn một trong hai đề văn sau:
	Đề 1: Em hãy viết bài văn tả một cảnh đẹp trên quê hương em. 
	Đề 2: Viết đoạn văn thể hiện tình cảm, cảm xúc về câu chuyện em đã đọc, đã nghe.
ĐÁP ÁN, BIỂU ĐIỂM TIẾNG VIỆT
A. ĐỌC HIỂU: (5 điểm)
Câu
1
2
4
Đáp án
B
C
C
Số điểm
0,5
0,5
0,5
Đ
Câu 3: ( 0,5 điểm )
S
A. Hoa quả chín thơm ngào ngạt.	 	B. Rất nhiều cột kèo, ván gỗ. 
S
S
C. Rất nhiều hạt cây gỗ quý.	D. Ngôi nhà làm bằng gỗ quý. 
(Sai mỗi ý trừ 0,1 điểm)
Câu 5: ( 0,5 điểm )
Thông tin
Đúng
Sai
A. Vì có nhiều loại gỗ quý giá hơn ở hộp trước.

x
B. Vì có nhiều cột kèo, ván gỗ hơn ở hộp trước

x
C. Vì có nhiều hạt cây để chia cho cả dân làng.

x
D. Vì có nhiều hạt cây để trồng nên rừng gỗ quý.
x

(Sai mỗi ý trừ 0,1 điểm)
Câu 6: (0,5 điểm) HS trả lời theo ý hiểu của mình. Chẳng hạn:
Muốn có rừng gỗ quý chúng ta cần phải trồng, chăm sóc, bảo vệ rừng 
Câu 7 ( 0,5 điểm) 
 Tìm từ đồng nghĩa với từ “ngào ngạt”: Sực nức, thơm lừng. 
Câu 8 (0,5 điểm) 
 Đánh dấu bộ phận chú thích, giải thích
 Câu 9: (0,5 điểm) 
Thứ tự các từ cần điền: của, và, mà
Câu 10: (0,5 điểm) 
H đặt câu phù hợp 
VD: Chẳng những chúng ta phải bảo vệ rừng mà chúng ta còn phải trồng cây gây rừng.
Phần II: Viết (5 điểm)
Lựa chọn một trong hai đề văn sau:
	Đề 1: Em hãy viết bài văn tả một cảnh đẹp trên quê hương em. 
	Đề 2: Viết đoạn văn thể hiện tình cảm, cảm xúc về câu chuyện em đã đọc, đã nghe.
Đề 1: Em hãy viết bài văn tả một cảnh đẹp trên quê hương em. 
1. Yêu cầu về hình thức, kỹ năng
 
2
Bố cục bài văn rõ ràng
Bài viết có đủ ba phần (mở bài, thân bài, kết bài).
Bài viết có dung lượng hợp lý ( khoảng 12 – 15 câu).
0.5
Diễn đạt mạch lạc
Sử dụng câu từ dễ hiểu, rõ ràng, phù hợp với lứa tuổi. Tránh các lỗi về ngữ pháp, chính tả cơ bản.
0.5
Kỹ năng quan sát và miêu tả
Thể hiện được kỹ năng miêu tả qua việc quan sát cảnh vật (màu sắc, âm thanh, hình ảnh).
0.5
Sử dụng biện pháp tu từ
Có sử dụng biện pháp so sánh, nhân hóa để làm nổi bật đặc điểm của cảnh đẹp được tả.
0.5
2. Yêu cầu về nội dung
2.5
Nội dung chính xác
Tả đúng cảnh đẹp trên quê hương em
0.5
Chi tiết miêu tả cụ thể
Tả được ít nhất ba chi tiết nổi bật của cảnh đẹp (màu sắc, không gian, âm thanh, mùi hương, hoặc cảm xúc của em khi ngắm cảnh).
1
Tình cảm chân thành
Bài viết thể hiện được tình cảm yêu thích của em đối với cảnh đẹp, tạo cảm giác gần gũi và chân thật.
0.5
Ý nghĩa của cảnh đẹp
Nêu được ý nghĩa của cảnh đẹp đối với bản thân hoặc cộng đồng.
0.5
3. Sự sáng tạo
 
0.5
Sáng tạo trong cách diễn đạt
Sử dụng ngôn ngữ mới mẻ, có tính sáng tạo, tránh cách diễn đạt quá rập khuôn.
0.25
Cảm xúc đặc biệt
Thể hiện được cảm xúc riêng biệt và độc đáo của em khi ngắm nhìn cảnh đẹp.
0.25
Đề 2: Em hãy viết đoạn văn thể hiện tình cảm, cảm xúc về câu em đã đọc đã nghe
1. Yêu cầu về hình thức, kỹ năng
 
2
Bố cục đoạn văn rõ ràng
Bài viết có đủ ba phần (Mở đầu, triển khai, kết thúc). Bài viết có dung lượng hợp lý ( khoảng 10 – 12 câu).
0.5
Diễn đạt mạch lạc
Sử dụng câu từ dễ hiểu, rõ ràng, phù hợp với lứa tuổi. Tránh các lỗi về ngữ pháp, chính tả cơ bản.
0.5
Kỹ năng viết đoạn văn biểu cảm
Thể hiện được kỹ năng viết đoạn văn biểu cảm qua việc thể hiện tình cảm, cảm xúc của bản thân trước một câu chuyện có giá trị nhân văn.
0.5
Sử dụng biện pháp tu từ
Có sử dụng biện pháp tu từ để làm nổi bật cảm xúc của bản thân.
0.5
2. Yêu cầu về nội dung
2.5
Nội dung chính xác
Đúng dạng bài viết biểu cảm.
0.5
Chi tiết biểu cảm cụ thể
Kể tóm tắt lại nội dung câu chuyện kết hợp với cách thể hiện tình cảm, cảm xúc của bản thân trước các sự việc diễn ra trong câu chuyện; bài học rút ra từ câu chuyện. 
1
Tình cảm chân thành
Bài viết thể hiện được tình cảm của em đối với câu chuyện, tạo cảm giác gần gũi và chân thật.
0.5
Ý nghĩa của câu chuyện
Nêu được ý nghĩa của câu chuyện đối với bản thân hoặc cộng đồng.
0.5
3. Sự sáng tạo
 
0.5
Sáng tạo trong cách diễn đạt
Sử dụng ngôn ngữ mới mẻ, có tính sáng tạo, tránh cách diễn đạt quá rập khuôn.
0.25
Cảm xúc đặc biệt
Thể hiện được cảm xúc riêng biệt và độc đáo của em khi đọc câu chuyện.
0.25