Đề thi HSG giao lưu Lần 1 môn GDCD Lớp 8 - Năm học 2023-2024 - Trường THCS Cụm 9 (Có đáp án)

 TRƯỜNG THCS CỤM 9 ĐỀ THI HSG GIAO LƯU LẦN 1
 NĂM HỌC: 2023 – 2024
 Môn: GDCD
 Thời gian: 150 phút ( Không kể thời gian giao đề )
 ( Đề có 02 trang gồm 06 câu)
Đề chính thức
Câu 1 ( 2,0 điểm). Trắc nghiệm
a. Em hãy điền những từ còn thiếu vào các khoảng trống (..) sau đây để hoàn thiện các nội dung cho phù hợp.
-(1). là những lợi ích cơ bản mà công dân(2), được Nhà nước bảo vệ và bảo đảm theo Hiến pháp và pháp luật.
- Nghĩa vụ cơ bản của công dân là những việc mà Nhà nước (3)công dân phải thực hiện theo (4)của Hiến pháp và pháp luật. 
 Khoanh tròn chữ cái (Lựa chọn đáp án đúng nhất).
b. Luật Quốc tịch Việt Nam 2008, sửa đổi, bổ sung năm 2014 có quy định: Người có quốc tịch Việt Nam là công dân Việt Nam. Nội dung này được quy định theo khoản nào của Điểm nào sau đây:
A. Khoản 1 Điều 5; B. Khoản 1 Điều 16; 
C. Khoản 1 Điều 17; D. Khoản 1 Điều 1
c. Quốc tịch của một người được ghi nhận ở những loại giấy tờ nào dưới đây?
A. Căn cước công dân; Thẻ bảo hiểm y tế; Giấy khai sinh;
B. Giấy khai sinh; Căn cước công dân; Hộ chiếu;
C. Giấy khai sinh; Căn cước công dân; Giấy khám sức khỏe; 
D. Căn cước công dân; Thẻ bảo hiểm y tế; Đơn xin nghỉ học.
d. Trẻ em mồ côi được chăm sóc tại cơ sở bảo trợ là thuộc nhóm quyền nào sau đây của trẻ em:
A. Nhóm quyền được sống còn; B. Nhóm quyền được bảo vệ; 
C. Nhóm quyền được phát triển; D. Nhóm quyền được tham gia
đ. Chủ đề Tháng hành động vì trẻ em năm 2022 là:
A. “Chung tay bảo đảm thực hiện quyền trẻ em, bảo vệ trẻ em trong thiên tai, dịch bệnh”
B. “Chung tay bảo vệ trẻ em, hãy lên tiếng phòng, chống xâm hại, bạo lực trẻ em” 
C. "Chung tay giảm thiểu tổn hại trẻ em”.
D. "Chung tay bảo vệ trẻ em, phòng, chống xâm hại trẻ em".
Câu 2 ( 3,0 điểm). Di sản văn hóa là gì? Em hãy phân biệt di sản văn hóa vật thể với di sản văn hóa phi vật thể? Tại sao chúng ta cần phải bảo tồn di sản văn hóa? Là học sinh, em phải có trách nhiệm như thế nào để góp phần bảo tồn di sản văn hóa?
Câu 3 ( 4,0 điểm). Gia đình có vai trò quan trọng như thế nào đối với mỗi cá nhân, nhà trường và xã hội? Trình bày quy định cơ bản của pháp luật về quyền và nghĩa vụ của mỗi thành viên trong gia đình như thế nào? Em hãy viết thư cho người thân bày tỏ mong muốn về việc được thực hiện quyền tham gia của trẻ em trong gia đình( không quá 200 trang).
Câu 4 ( 4,0 điểm). Tại sao nói: Lao động cần cù, sáng tạo là một phẩm chất rất cần thiết đối với con người. Hãy kể những việc em đã làm thể hiện sự cần cù, sáng tạo trong lao động và chia sẻ kinh nghiệm của bản thân với các bạn trong lớp. Qua đó, em hãy gửi một số thông điệp bày tỏ sự trân trọng thành quả lao động của người thân hoặc những người xung quanh.
Câu 5 (4,0 điểm). Mục tiêu cá nhân là gì? Vì sao phải xác định mục tiêu cá nhân? Em hãy nêu cách xác định mục tiêu cá nhân theo nguyên tắc S.M.A.R.T. Dựa vào nguyên tắc S.M.A.R, em hãy xác định một mục tiêu học tập hoặc phát triển bản thân trong năm học này và lập kế hoạch để thực hiện mục tiêu đó.
Câu 6 ( 3,0 điểm). Xử lí tình huống: Nhà D có hai anh em là D và M, D luôn tranh giành, bắt nạt em M. Bố mẹ đi làm giao cho D ở nhà nấu cơm, dọn dẹp, trông em M, D luôn nhận việc nhưng khi bố mẹ vừa đi, D liền đi chơi và bắt em M làm những việc bố mẹ giao.
Hỏi:
Em hãy nhận xét hành vi của hai anh em D và M
Hành vi của D có vi phạm quy định của pháp luật về quyền, nghĩa vụ giữa các thành viên trong gia đình theo Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 không? Nếu có vi phạm thì vi phạm ở Điều nào của Luật này.
Nếu là bạn của D, em sẽ có lời khuyên cho gì cho D.
 Hết.
H­íng dÉn chÊm m«n GDCD
 ( Hướng dẫn chấm gồm 0 câu, 4 trang )
Câu
Nội dung
Điểm
Câu 1
2.0 điểm

* Điền mỗi từ đúng vào khoảng trống(.) đạt 0,25 điểm
(1) Quyền cơ bản của công dân (2) Được hưởng
(3) Bắt buộc (4) Quy định
1,0 điểm

* Khoanh tròn mỗi đáp án đúng đạt 0,25 điểm
b. Đáp án A; c. Đáp án B; d. Đáp án B; đ. Đáp án B;
1,0 điểm

Câu 2
3.0 điểm

Di sản văn hóa là:
Di sản văn hóa là những sản phẩm vật chất, tinh thần có giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học, được lưu truyền từ thế hệ này qua thế hệ khác. Dia sản văn hóa gồm di sản văn hóa vật thể (Thành nhà Hồ, Thánh địa Mỹ Sơn,) và di sản văn hóa phi vật thể (Nghệ thuật Đờn ca tài tử,)

0.5 điểm
Phân biệt di sản văn hóa vật thể với di sản văn hóa phi vật thể
- Giống nhau: Cả hai loại di sản văn hóa đều có giá giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học, được lưu truyền từ thế hệ này qua thế hệ khác.
- Khác nhau: 
+ Di sản văn hóa vật thể: Tồn tại cụ thể, hữu hình, con người quan sát và thấy được qua hình ảnh.
VD: Biển Sầm Sơn, di tích lịc sử Lam Kinh,
+ Di sản văn hóa phi vật thể tồn tại qua chữ viết, đọc tài liệu, qua sự thưởng thức nghệ thuật, thưởng thức văn hóa ẩm thực
VD: Nghe hát Tuồng, Chèo,
0.25 điểm
0.25 điểm
0,25 điểm
Chúng ta cần phải bảo tồn di sản văn hóa vì:
- Bảo tồn di sản văn hóa góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc và làm phong phú kho tàng di sản văn hóa thế giới.
- Hs lấy được VD và làm rõ được những giá trị của các di sản văn hóa của Việt Nam đã trở thành di sản văn hóa của thế giới

0.5 điểm
0.25 điểm
Trách nhiệm của học sinh trong việc bảo tồn di sản văn hóa
- Tìm hiểu, giới thiệu về các di sản văn hóa;
VD:
- Giữ gìn các di sản văn hóa;
VD:
- Đấu tranh, ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật về bảo tồn di sản văn hóa.
VD;
- Tôn trọng, tự hào về các di sản văn hóa của quê hương, đất nước
VD:
0.25 điểm
0.25 điểm
0.25 điểm
0,25 điểm

Câu 3 
4,0 điểm
Vai trò của gia đình:
Gia đình có vai trò cơ bản: duy trì nòi giống, kinh tế, tổ chức đời sống gia đình, nuôi dưỡng, giáo dục con, cháu và góp phần phát triển xã hội.

0.75 điểm

Quy định cơ bản của pháp luật về quyền và nghĩa vụ của mỗi thành viên trong gia đình:
- Vợ, chồng bình đẳng với nhau, có quyền, nghĩa vụ ngng nhau về mọi mặt trong gia đình; vợ chồng có nghĩa vụ thương yêu, chung thủy, tôn trọng, quan tâm, chăm sóc, giúp đỡ nhau; cùng nhau chia sẻ, thực hiện các công việc trong gia đình;
- Cha mẹ có quyền và nghĩa vụ nuôi dạy con thành công dân tốt; bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của con; không phân biệt đối xử giữa các con; không ngược đãi ép buộc con làm điều trái pháp luật, trái đạo đức;
- Con có bổn phận, yêu quý, kính trọng, biết ơn cha mẹ; có nghĩa vụ chăm sóc, phụng dưỡng cha mẹ và tham gia công việc gia đình phù hợp lứa tuổi; giữ gìn danh dự, truyền thống tốt đẹp của gia đình;
- Anh, chị, em có quyền, nghĩa vụ thương yêu, chăm sóc, giúp đỡ nhau; nuôi dưỡng nhau trong trường hợp không còn cha mẹ,
- Ông bà nội, ông bà ngoại có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, giáo dục cháu; nuôi dưỡng cháu chưa thành niên, cháu đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự không có người nuôi dưỡng,
- Cháu có nghĩa vụ kính trọng, chăm sóc, phụng dưỡng ông bà nội, ông bà ngoại,

0.25 điểm
0.25 điểm
 0,25 điểm
 0,25 điểm
 0,25 điểm
 0,25 điểm
Viết thư cho người thân bày tỏ mong muốn về việc được thực hiện quyền tham gia của trẻ em trong gia đình:
Nội dung của bức thư:
- Gửi đến một thành viên trong gia đình
- Nội dung thư: bày tỏ tình cảm gửi đến người thận, nêu lên những việc làm và dự định của bản thân sẽ làm trong dịp sắp tới cho người thân. Mong muốn người thân giúp đỡ để làm tốt trách nhiệm của bản thân đối với gia đình.
- Kết bài: Thể hiện quyết tâm của bản thân.
0.25 điểm
1,0 điểm
0.5 điểm
Câu 4
4.0 điểm
Lao động cần cù, sáng tạo là một phẩm chất rất cần thiết đối với con người:
Cần cù, sáng tạo trong lao động giúp con người:
- Hoàn thiện và phát triển phẩm chất, năng lực của mỗi các nhân để nâng cao hiệu quả lao động, góp phần xây dựng quê hương, đất nước.
- Tạo ra nhiều giá trị vật chất, tinh thần góp phần cải thiện và nâng cao đời sốn.
- Được mọi người yêu quý, tôn trọng 
0.5 điểm
0.25 điểm
0.25 điểm
Những việc em đã làm thể hiện sự cần cù, sáng tạo trong lao động và Chia sẻ kinh nghiệm của bản thân với các bạn trong lớp
+ Thường xuyên giúp đỡ bố mẹ những công việc phù hợp với sức khỏe, lứa tuổi, như: quét dọn nhà cửa, rửa bát, nấu những món ăn đơn giản, chăm sóc em,
+ Luôn cố gắng hết mình để hoàn thành những nhiệm vụ học tập được giao.
+ Suy nghĩ, tìm tòi những phương pháp học tập mới, khoa học và hiệu quả hơn. Ví dụ như: tổng kết kiến thức đã học bằng sơ đồ tư duy; học tiếng Anh thông qua việc đọc truyện tranh song ngữ,
+ Tái chế các phế liệu thành đồ thủ công để sử dụng hoặc đem bán. Ví dụ: làm ống đựng đồ dùng học tập từ bìa carton; làm chuông gió từ vỏ chai nhựa,...
 
0.5 điểm
0.5 điểm
0.5 điểm

Thông điệp:
 Một số thông điệp bày tỏ sự trân trọng thành quả lao động:
+ “Lao động là vinh quang”.
+ “Lao động làm ta khuây khỏa được nỗi buồn, tiết kiệm được thời gian và chữa khỏi bệnh lười biếng”.
+ “Thiên tài 1% là cảm hứng và 99% là mồ hôi”.
+ “Bàn tay ta làm nên tất cả/ Có sức người sỏi đá cũng thành cơm”.
Hs trình bày được ý nghĩa của một trong số các thông điệp nói trên thì cộng thêm điểm.
0.25 điểm
0.25 điểm
0.25 điểm
0.25 điểm
0.5 điểm
Câu 5
4.0 điểm
Khái niệm mục tiêu cá nhân
Là những kết quả cụ thể mà mỗi người mong muốn đạt được trong một khoảng thời gian nhất định.
VD
điểm

Cần phải xác định mục tiêu các nhân vì:
 Việc xác định mục tiêu các nhaansex giúp mỗi người có động lực hơn trong cuộc sống, hoàn thiện bản thân, hướng đến những mục đích cao đẹp và thực hiện được những ước mơ của mình.
VD
0.5 điểm
0.25 điểm
Cách xác định mục tiêu các nhân theo nguyên tắc S.M.A.R.T:
- Cụ thể: Mỗi mục tiêu cần có một kết quả cụ thể, rõ ràng
VD:
- Đo lường được: Mục tiêu có thể định lượng, cho phép bạn theo dõi tiến trình của mình
VD:
- Có thể đạt được: Mục tiêu phải khả thi
VD:
- Thực tế: Mục tiêu phải hướng đến mục tiêu chung của bạn
VD:
Có thời hạn cụ thể: Mục tiêu phải đi kèm với thời hạn đạt được
VD:
0.25 điểm
0.25 điểm
0.25 điểm
0.25 điểm
0.25 điểm
0.25 điểm
Câu 6
3,0 điểm
Xác định một mục tiêu học tập hoặc phát triển bản thân trong năm học và lập kế hoạch để thực hiện mục tiêu đó
- Mục tiêu: Cuối năm học, kết quả tổng kết các môn học đều xếp loại tốt.
- Kế hoạch:
1. Thời gian thực hiện: hằng ngày
2. Những việc cần làm:
+ Đi học đúng giờ, chăm chỉ.
+ Tập trung chú ý, chăm chú nghe thầy cô giáo giảng bài.
+ Nỗ lực hết mình để hoàn thành tốt các nhiệm vụ học tập được giao.
+ Tìm tòi, học hỏi thêm kiến thức nâng cao (thông qua sách tham khảo, internet,) để phát triển bản thân.
+ Tìm kiếm và thiết lập cho mình những phương pháp học tập đúng và phù hợp, ví dụ: dùng sơ đồ tư duy để tổng kết, ghi nhớ kiến thức,
+ Học hỏi thêm các kinh nghiệm, phương pháp học tập từ bạn bè, thầy cô,
3. Cam kết thực hiện:
- Nỗ lực, quyết tâm đến cùng.
- Đến cuối năm học, kết quả tổng kết các môn học sẽ xếp loại tốt.

0.25 điểm
0.5 điểm
0.5 điểm

Xử lí tình huống
- Nhận xét về hành vi của hai anh em D và M
+ Hành vi của D là chưa làm tròn bổn phận của người con khi được bố mẹ giao nhiệm vụ
+ Hành vi của M: còn nhỏ tuổi, bị anh bắt nạt nhưng chưa biết cách xử lí
- Hành vi của H có vi phạm quy định của pháp luật về quyền và nghĩa vụ của công dân trong gia đinh. Vi phạm Điều 70. Quyền và nghĩa vụ của con( Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014)
- Là bạn của D, em sẽ khuyên bạn: Vâng lời bố mẹ, biết làm công việc nhà phù hợp với khả năng và lứa tuổi, chăm em ....
1,0 điểm
1,0 điểm
1,0 điểm