Kế hoạch bài dạy Stem 2 - Bài 11: Thực hành biểu diễn số với bàn tính - Nguyễn Thị Hồng Duyên

BÀI HỌC STEM LỚP 2
KẾ HOẠCH BÀI DẠY
BÀI 11: THỰC HÀNH BIỂU DIỄN SỐ VỚI BÀN TÍNH
(2 tiết)
Gợi ý thời điểm thực hiện:
Khi học các số trong phạm vi 1000.
Bài 52. Viết số thành tổng của trăm, chục, đơn vị – Sách KNTT
Bài: Bài: Viết số thành tổng của trăm, chục, đơn vị – Sách CTST 
Bài: Luyện tập chung – Sách CD 
Mô tả bài học: 
Viết được một số có ba chữ số thành tổng của trăm, chục, đơn vị, phối hợp với một số kĩ năng xé, dán, cắt, tạo hình khối cơ bản,để thực hiện làm dụng cụ bàn tính biểu diễn số.
Nội dung chủ đạo và tích hợp trong bài học: 
Môn học
Yêu cầu cần đạt
Môn học chủ đạo 
Toán 
– Đếm, đọc, viết được các số trong phạm vi 1000.
– Thực hiện được việc viết số thành tổng của trăm, chục, đơn vị.
Môn học tích hợp
Mĩ thuật
– Thực hiện được các bước trong thực hành tạo ra sản phẩm.
– Sử dụng được vật liệu sẵn có để thực hành, sáng tạo.
– Trưng bày, chia sẻ được cảm nhận về sản phẩm.
– Biết chia sẻ ý định sử dụng sản phẩm.


I. YÊU CẦU CẦN ĐẠT
– Vận dụng đếm, đọc, viết được các số trong phạm vi 1000.
– Thực hành sử dụng các vật liệu đơn giản và thực hiện được các bước trong thực hành tạo ra sản phẩm.
– Tự tin trình bày ý kiến khi thảo luận đề xuất ý tưởng và trưng bày, giới thiệu sản phẩm của nhóm mình trước lớp.
– Hợp tác với các bạn để tạo sản phẩm và điều chỉnh, hoàn thiện sản phẩm của nhóm.
– Có cơ hội hình thành và phát triển năng lực giải quyết vấn đề sáng tạo, năng lực sử dụng công cụ và phương tiện học toán.
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
1. Chuẩn bị của giáo viên
Phiếu học tập cho Hoạt động 2 (trong phụ lục)
Phiếu đánh giá theo nhóm (trong phụ lục).
2. Chuẩn bị của học sinh (dành cho 1 nhóm)
STT
Thiết bị/Dụng cụ
Số lượng
Hình ảnh minh hoạ
1
Giấy bìa cứng/xốp/ vỏ hộp có dạng khối hộp chữ nhật 
1 tấm/hộp

2
Que tính/que thẳng (chất liệu dẻo càng tốt) 
3 que

3
Giấy thủ công nhiều màu sắc 
1 túi

4
Bút mực hoặc bút sáp 
1 cái

5
Keo dán 
1 lọ

6
Kéo 
1 cái


 III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHỦ YẾU
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Khởi động tiết học, ổn định tổ chức

Chơi trò chơi “Thẻ bài”.
– GV mời HS chơi trò chơi “Thẻ bài”.


– GV chiếu các số trên màn hình và yêu cầu HS tìm số lớn nhất, số nhỏ nhất.
– HS nào có câu trả lời đúng và nhanh nhất sẽ được cộng 2 điểm.
– HS theo dõi và trả lời.
– GV tổng kết trò chơi, tuyên dương HS được nhiều điểm nhất.

KHỞI ĐỘNG (Xác định vấn đề)

Hoạt động 1: Quan sát tranh và trả lời câu hỏi

– GV chia lớp thành các nhóm, mỗi nhóm 4 HS.

– GV yêu cầu HS thảo luận những gì quan sát được.
– HS làm việc nhóm.

– GV mời một số HS chia sẻ trước lớp.
(Gợi ý: Trong tranh có bạn nam đang biểu diễn số 346; cột thứ nhất có 3 hạt đếm màu vàng, cột thứ hai có 4 hạt đếm màu nâu, cột thứ ba có 6 hạt đếm màu cam. Cột thứ nhất biểu diễn số trăm, cột thứ hai biểu diễn số chục, cột thứ ba biểu diễn số đơn vị.)
– Đại diện nhóm chia sẻ kết quả thảo luận.

– HS các nhóm khác bổ sung (nếu có).

– GV hỏi: Các bạn trong tranh đang dùng dụng cụ gì để biểu diễn các số có ba chữ số?
– HS trả lời theo suy nghĩ.
– GV chốt: Dụng cụ các bạn trong tranh đang sử dụng được gọi là bàn tính. Một trong những tác dụng của bàn tính là để biểu diễn số. Trong bài học này, chúng ta cùng làm một chiếc bàn tính như các bạn nhé. 
Dụng cụ cần đảm bảo các yêu cầu sau:
+ Có cột trăm, cột chục và cột đơn vị.
+ Mỗi cột có thể xếp được 9 hạt.
+ Sản phẩm chắc chắn, sử dụng được nhiều lần. 
– HS theo dõi.
– GV giao phiếu học tập số 1 và yêu cầu HS hoàn thành.
– HS hoàn thành phiếu học tập số 1.
–	 GV yêu cầu HS trình bày phiếu học tập số 1.
– HS trình bày phiếu học tập số 1.
– GV nhận xét và chiếu đáp án.

HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 2: Nói (theo mẫu)
– GV phân tích mẫu: GV hỏi HS:
+ Cột thứ nhất có mấy hạt đếm màu xanh da trời?
(có 6 hạt)
+ Cột thứ hai có mấy hạt đếm màu xanh lá? (có 4 hạt)
+ Cột thứ ba có mấy hạt đếm màu cam? (có 3 hạt)
+ Cột thứ nhất biểu diễn số trăm, cột thứ hai biểu diễn số chục, cột thứ ba biểu diễn số đơn vị. Như vậy, số 643 gồm mấy trăm, mấy chục và mấy đơn vị? (Số 643 gồm 6 trăm, 4 chục và 3 đơn vị.)
– HS trả lời.
– Tương tự như mẫu vừa làm, em hãy đếm số hạt trong mỗi cột ở hình 1 trang 51 và nêu cấu tạo của số.
– GV mời HS lên thực hiện.
(Gợi ý: + Số 427 gồm 4 trăm, 2 chục và 7 đơn vị.
+ Số 555 gồm 5 trăm, 5 chục và 5 đơn vị.)
– HS trả lời.
– GV mời HS khác nhận xét.
– HS nhận xét.
– GV mời 3 – 4 HS trình bày trước lớp.
– HS bày tỏ suy nghĩ trước lớp.
– GV phát phiếu học tập số 2 và yêu cầu HS hoàn thành.
– HS hoàn thành phiếu.

– GV mời HS trình bày phiếu học tập số 2.
(Gợi ý: 
+ Viết số 352.
Đọc số: Ba trăm năm mươi hai.
352=300+50+2
+ Viết số 232.
Đọc số: Hai trăm ba mươi hai.
232=200+30+2
+ Viết số 232.
Đọc số: Hai trăm ba mươi hai.
232=200+30+2
+ Viết số 134.
Đọc số: Một trăm ba mươi tư.
134=100+30+4)
– HS trình bày phiếu học tập số 2.

– GV mời HS khác nhận xét, bổ sung (nếu có).

– GV tổng kết hoạt động và chuyển sang hoạt động sau.
– HS theo dõi.
TIẾT 2

THỰC HÀNH – VẬN DỤNG

Hoạt động 3: Đề xuất ý tưởng và cách làm bàn tính biểu diễn số

a) Thảo luận và chia sẻ ý tưởng làm bàn tính biểu diễn số

– GV chia lớp thành các nhóm, mỗi nhóm 4 – 6 HS.
– HS lập nhóm theo yêu cầu.
– GV tổ chức cho HS thảo luận và chia sẻ về ý tưởng làm bàn tính biểu diễn số theo các tiêu chí: + Có cột trăm, cột chục và cột đơn vị.
+ Mỗi cột có thể xếp được 9 hạt.
+ Sản phẩm chắc chắn, sử dụng được nhiều lần. 

– GV mời đại diện nhóm chia sẻ ý tưởng làm bàn tính. GV có thể đặt một số câu hỏi gợi ý:
+ Sản phẩm của nhóm gồm những bộ phận nào?
+ Vật liệu để làm các bộ phận đó là gì?
+ Cách làm chúng như thế nào?
+ Nếu làm thế thì sản phẩm của nhóm có chắc chắn không? Có sử dụng được nhiều lần không?
+ Hãy suy nghĩ để hoàn thiện hơn ý tưởng của mình, đáp ứng tiêu chí tốt hơn.
+ 
(Ví dụ: Sản phẩm bàn tính của nhóm làm có đế, có 3 cột: cột trăm, cột chục, cột đơn vị. Mỗi cột biểu diễn được 9 hạt, màu sắc của các hạt khác nhau. Dùng vỏ hộp hình chữ nhật để làm đế, dùng bìa màu để làm hạt vòng biểu diễn số,...)
– Đại diện nhóm chia sẻ.

– GV mời HS các nhóm khác nhận xét góp ý để hoàn thiện ý tưởng làm sản phẩm.
– HS các nhóm khác nhận xét góp ý.
b) Lựa chọn ý tưởng và đề xuất cách làm bàn tính biểu diễn số

– GV yêu cầu HS thảo luận nhóm để lựa chọn ý tưởng, đề xuất giải pháp làm bàn tính: cấu tạo của bàn tính, mỗi bàn tính có mấy cột, chức năng của mỗi cột?

– GV mời đại diện 1 – 2 nhóm chia sẻ ý tưởng và đề xuất các giải pháp làm bàn tính của nhóm mình.
(Ví dụ: Sử dụng vật liệu miếng xốp để làm đế que tính, làm trục que tính.
– Bàn tính gồm: đế, trục và các hạt biểu diễn số.
– Bàn tính biểu diễn được số có một, hai, ha chữ số.
– Vẽ và tô màu để trang trí bàn tính...)
– Đại diện nhóm chia sẻ ý tưởng và đề xuất các giải pháp làm sản phẩm. 

– GV mời các nhóm khác góp ý, bổ sung để nhóm hoàn thiện ý tưởng, giải pháp làm bàn tính.
– HS góp ý, bổ xung.
–	 GV giao phiếu học tập số 3 và yêu cầu HS hoàn thành.
– HS hoàn thành phiếu học tập số 3.
– GV mời HS trình bày phiếu học tập số 3.
– HS trình bày.
– GV chiếu đáp án.

Hoạt động 4: Làm bàn tính biểu diễn số

a) Lựa chọn dụng cụ và vật liệu 
–HS thảo luận nhóm
– GV yêu cầu HS lựa chọn dụng cụ và vật liệu phù hợp với phương án nhóm đã chọn.
+ Đế của bàn tính làm bằng vật liệu gì? (xốp, bìa, vỏ hộp, có hình dạng khối hình chữ nhật)
+ Các cột biểu diễn số đơn vị được làm bằng gì? (que tính, ống hút, que thẳng...)
+ Các hạt đếm làm bằng chất liệu gì? Màu sắc gì? Hình dáng?
– HS lựa chọn dụng cụ và vật liệu phù hợp với phương án của nhóm.

b) Làm bàn tính biểu diễn số theo cách của em hoặc nhóm em

–	 GV chiếu gợi ý trong sách trang 52 để HS tham khảo. Yêu cầu các nhóm thực hành làm sản phẩm.
– HS làm việc nhóm tạo sản phẩm bàn tín biểu diễn số.

–	 GV quan sát và hỗ trợ HS khi cần thiết.

–	Sau khi HS làm xong mô hình, GV yêu cầu các nhóm tự đối chiếu và kiểm tra lại theo các tiêu chí để được sản phẩm tốt nhất.

Hoạt động 5: Chơi trò chơi “Ai nhanh ai đúng”

a) Trưng bày và giới thiệu sản phẩm

– GV tổ chức cho các nhóm trưng bày mô hình vừa làm của nhóm mình.
– HS trưng bày sản phẩm.
– GV mời các nhóm giới thiệu sản phẩm.
(Giới thiệu về cấu tạo, chất liệu làm từng bộ phận của bàn tính, cách sử dụng bàn tính,)
– Đại diện nhóm giới thiệu sản phẩm.

b) Chơi trò chơi “Ai nhanh ai đúng”

– GV nêu cách chơi: 
Một bạn làm quản trò, nêu một số bất kì. 
Các nhóm thể hiện số đó trên bàn tính của nhóm mình và nói số đó gồm mấy trăm, mấy chục, mấy đơn vị.
Nhóm nào làm đúng và nhanh nhất thì được 2 điểm.
Sau 5 lần chơi, nhóm nào được nhiều điểm nhất thì chiến thắng. 
– HS theo dõi.
– GV mời HS chơi trò chơi.
– Các nhóm sử dụng bảng tính để chơi trò chơi.
– Kết thúc trò chơi: GV tuyên dương nhóm chiến thắng.

– GV hỏi HS về cảm xúc sau khi làm được sản phẩm và sử dụng sản phẩm để chơi trò chơi.
– HS chia sẻ cảm xúc của mình.
– GV tổ chức cho HS tự đánh giá sản phẩm của mình bằng cách tô khuôn mặt cảm xúc phù hợp.


TỔNG KẾT BÀI HỌC

– GV nhắc HS chưa hoàn thiện sản phẩm và phiếu học tập hoàn thiện nốt.
– GV khen ngợi nhóm HS tốt tham gia hoạt động, động viên các nhóm làm chưa tốt để lần sau cố gắng.
– GV nhận xét và tổng kết buổi học.

THỰC HÀNH BIỂU DIỄN SỐ VỚI BÀN TÍNH
Nhóm.. Lớp..
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1
Em hãy biểu diễn các số sau trên bàn tính
263
325
432


134
233
541

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2
Viết số:.... 
Đọc số: ..
..
Viết số thành tổng của trăm, chục, đơn vị 
Viết số:.... 
Đọc số: ..
Viết số thành tổng của trăm, chục, đơn vị 
Viết số:..... 
Đọc số: ..
..
Viết số thành tổng của trăm, chục, đơn vị 
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3
	 	Em hãy vẽ ý tưởng của nhóm
1. Bàn tính gồm những bộ phận nào?
.
2. Nhóm em sử dụng vật liệu gì để làm bàn tính?
Đế bàn tính ..
Trục bàn tính .
Các hình biểu diễn số.
3. Bàn tính biểu diễn được số có mấy chữ số?
..
4. Em dùng cách gì để trang trí cho bàn tính?
..
5. Lợi ích của việc sử dụng bàn tính?
.
6. Mô tả ngắn gọn cách làm bàn tính.