Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy học dạng Toán về tỉ số phần trăm Lớp 5

MỤC LỤC
Trang
I. PHẦN MỞ ĐẦU
1
1. Lý do chọn đề tài
1
2. Mục đích nghiên cứu
1
3. Thời gian địa điểm
1
4. Đóng góp về mặt thực tiễn
2
II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
2
1. Chương 1. Tổng quan
2
1.1. Cơ sở lí luận
2
2.2. Cơ sở thực tiễn
3
2. Chương 2. Nội dung vấn đề nghiên cứu
3
2.1. Thực trạng
3
2.2. Các giải pháp
4
2.2.1. Sử dụng phương pháp học tập cộng tác
5
2.2.2. Sử dụng trò chơi học tập
5
2.2.3. Ứng dụng công nghệ thông tin
18
2.2.4. Xây dựng môi trường học tập trải ngiệm
20
2.3 Kết quả
21
III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
21
1. Kết luận
21
2. Kiến nghị
24
V. TÀI LIỆU THAM KHẢO
26

Phần I. MỞ ĐẦU 
	1. Lí do chọn đề tài
	Mục tiêu chính của môn Toán lớp 5 trong chương trình giáo dục tiểu học là giúp học sinh phát triển khả năng tính toán cơ bản và tư duy logic thông qua các khái niệm, kỹ năng và thuật ngữ toán học cơ bản. Cụ thể, các mục tiêu của môn Toán lớp 5 bao gồm: Hiểu và sử dụng các số nguyên, phân số, số thập phân và thể hiện chúng trên đường thẳng số và trục số; Phát triển khả năng tính toán cơ bản như phép cộng, trừ, nhân và chia trong các bài toán đơn giản và phức tạp hơn; Giải các bài toán liên quan đến tiền tệ, thời gian, đo lường, hình học và số liệu; Hiểu và áp dụng các khái niệm toán học cơ bản như tỉ lệ, phần trăm, bình phương, căn bậc hai và hàm số; Phát triển tư duy logic và sáng tạo, khả năng giải quyết vấn đề và trình bày lời giải thuyết phục. 
	Thấy được tầm quan trọng của dạng Toán này đối với học sinh nên tôi đã lựa chọn biện pháp: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy học dạng Toán về tỉ số phần trăm lớp 5” để nghiên cứu.	
	2. Mục đích nghiên cứu
	- Nghiên cứu và phân tích 
	3. Thời gian, địa điểm
	- Thời gian: Năm học 2022-2023.
	- Địa điểm: Lớp 5A, trường Tiểu học .. 
	4. Đóng góp về mặt thực tiễn
	- Giúp học sinh tạo ra môi trường học tập tích cực và động
	- Học sinh hứng thú hơn với việc học toán và tỉ số phần trăm, rèn luyện kỹ năng tính toán và phát triển tư duy logic.
- Học sinh hiểu được cách áp dụng tỉ số phần trăm giá kết quả học tập của học sinh một cách hiệu quả hơn.
Phần II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
I. Chương 1. Tổng quan
	1.1. Cơ sở lí luận
	Chương trình môn Toán lớp 5 được ban hành bởi Quyết định 16/2006/QĐ-BGDĐT ngày 05/5/2006 về việc Ban hành chương trình giáo dục phổ thông. Đồng thời, việc đánh giá học sinh lớp 5 được quy định bởi Thông tư số 30/2014/TT-BGDĐT ngày 28 tháng 8 năm 2014 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành về việc đánh giá học sinh tiểu học và được sửa đổi bởi thông tư số 22/2016/TT-BGDĐT ngày 22 tháng 9 năm 2016 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo. Từ năm học 2020-2021.
	1.2. Cơ sở thực tiễn
	Năm học 2022-2023 tôi được BGH nhà trường giao cho làm công tác chủ nhiệm và giảng dạy tại lớp 5A, tổng số học sinh là 24 em. Khi giảng dạy tại lớp, tôi thấy có một số thuận lợi và khó khăn sau: 
	2.1. Thuận lợi
	- Cơ sở vật chất: Phòng học đảm bảo diện tích, 
- Nhà trường: Cung cấp cho giáo 
- Đội ngũ giáo viên: Đội ngũ giáo viên cần phải
	2.2. Khó khăn và nguyên nhân
	Dạy học dạng Toán về tỉ số phần trăm trong lớp 5 có thể gặp phải một số khó khăn và thách thức nhất định. Sau đây là những khó khăn và nguyên nhân chính mà giáo viên có thể đối mặt khi giảng dạy chủ đề này:
	2. Chương 2. Nội dung vấn đề nghiên cứu
	2.1. Thực trạng
	Chương trình môn Toán lớp 5 bố trí nội dung về Tỉ số phần trăm ở Chương hai: Số thập phân-Các phép tính với số thập phân. Bài đầu tiên các em học về Tỉ số phần trăm là bài: “Tỉ số phần trăm” SGK Toán 5 trang 73. Sau khi dạy các em dạng toán này, tôi thấy các em đang gặp số khó khăn sau đây:
	Tiến hành khảo sát hứng thú học dạng Toán về tỉ số phần trăm kết quả không khả quan cho lắm, cụ thể là:
BẢNG KHẢO SÁT HỨNG THÚ HỌC TOÁN
Thời điểm khảo sát : Tháng 10/2022










Thời điểm KS
TSHS
Rất thích
Thích
Bình thường
Không thích
SL
Tỉ lệ
SL
Tỉ lệ
SL
Tỉ lệ
SL
Tỉ lệ
Tháng 12
24
1
2,9
3
8,6
8
22,9
12
34,3

	Tiếp tục tìm hiểu thực trạng của việc học toán tỉ số phần trăm của lớp, tôi đã cho học sinh lớp 5A làm một bài kiểm tra khảo sát. Đề bài khảo sát như sau:
ĐỀ KHẢO SÁT
(Thời gian 35 phút)
Câu 1: Trong vườn có 12 cây cam và 28 cây chanh. Tìm tỉ số phần trăm số cây cam so với số cây trong vườn?
Câu 2: Chiếc xe đã đi được 40% chiều dài của con đường dài 250 km. Tính phần còn lại của con đường mà xe còn phải đi?
Câu 3: Số học sinh giỏi của một trường tiểu học là 64 em chiếm 12,8% số học sinh toàn trường. Hỏi trường đó có bao nhiêu học sinh?
Câu 4: Một người gửi 10 000 000 đồng vào ngân hàng với lãi suất 7% một năm. Sau 2 năm người ấy mới rút hết tiền ra. Hỏi người đó nhận được bao nhiêu tiền?
Với sĩ số lớp là 24 học sinh, tôi đã thu được kết quả khảo sát như sau:
KẾT SO SÁNH KẾT QUẢ KHẢO SÁT ĐẦU NĂM










Thời điểm KS
TSHS
Điểm 9-10
Điểm 7-8
Điểm 5-6
Điểm 1-4
TS
Tỉ lệ
TS
Tỉ lệ
TS
Tỉ lệ
TS
Tỉ lệ
Tháng 12
24
4
16,7
5
20,8
10
41,7
5
20,8

	2.2. Môt số biện pháp
	2.2.1. Sử dụng phương pháp học tập cộng tác
	Phương pháp học tập cộng tác là một phương pháp giảng dạy có nhiều ưu điểm, giúp giáo viên tạo ra một môi trường học tập tích cực, khuyến khích sự tương tác và hợp tác giữa các học sinh.
	Khi áp dụng phương pháp này trong dạy học về tỉ số phần trăm ở lớp 5, giáo viên có thể thực hiện các bước như sau:
	+ Bước 1: Xác định mục tiêu học tập
	Giáo viên cần xác định rõ mục tiêu học tập, đó là gì mà học sinh cần học để hiểu được về tỉ số phần trăm và có thể áp dụng vào thực tế. Ví dụ: Sau bài học này, học sinh có thể tính được tỉ số phần trăm của một số lượng, áp dụng tỉ số phần trăm để giải quyết các bài toán thực tế.
	+ Bước 2: Phân tích nhóm và tạo nhóm học tập
	Cuối cùng, giáo viên tổng kết bài học và giúp các học sinh đánh giá quá trình học tập của họ. Các học sinh nên được khuyến khích đánh giá mức độ hiểu biết của mình về tỉ số phần trăm và xác định những điểm yếu và mạnh của mình.
	Qua đó, phương pháp học tập cộng tác giúp các học sinh trau dồi kiến thức về tỉ số phần trăm thông qua hoạt động thực hành và trao đổi tương tác với các bạn trong nhóm. Bên cạnh đó, phương pháp này còn khuyến khích sự trao đổi ý kiến giữa các nhóm, giúp học sinh phát triển các kỹ năng mềm như giao tiếp, lắng nghe và giải quyết vấn đề.
	Ví dụ: Dạng toán 1: Tính tỉ số phần trăm của hai số 
	- Bước 1: Đưa ra một tình huống có vấn đề.
	Tình huống: Một lớp học có 28 học sinh, trong đó có 7 học sinh nữ.
	a) Hãy tìm tỉ số phần trăm học sinh nữ so với học sinh cả lớp.
	b) Hãy tính tỉ số phần trăm học sinh nữ so với học sinh nam.
	Ví dụ về trò chơi:
	Giáo viên có thể sử dụng trò chơi "Các cuộc phiêu lưu của Tỉ số phần trăm" để giúp học sinh học tập và thực hành kỹ năng của họ. Trò chơi này bao gồm các câu hỏi về tỉ số phần trăm, trong đó học sinh sẽ cố gắng giải quyết các câu đố và trả lời các câu hỏi để tiến đến các cấp độ khác nhau. Hãy chú ý đến tính đồng nhất của trò chơi, để đảm bảo rằng nó phù hợp với mọi học sinh trong lớp của bạn.
	2.2.3. Ứng dụng công nghệ thông tin
	Mục tiêu của việc ứng dụng công nghệ thông tin khi dạy học toán về tỉ số phần trăm cho học sinh lớp 5 là để cung cấp cho học sinh những công cụ và tài liệu giảng dạy đa dạng, hấp dẫn, mang tính tương tác cao, tạo ra môi trường học tập mới mẻ và thú vị, giúp tăng cường hiệu quả giảng dạy và học tập.
Ví dụ: Ví dụ minh họa Ứng dụng công nghệ thông tin dạy học dạng Toán về tỉ số phần trăm lớp 5 như sau:
	Bước 1: Chọn phần mềm hoặc ứng dụng phù hợp. Ví dụ: Quizlet.
	2.2.4. Xây dựng môi trường học tập trải ngiệm
	Mục đích của việc xây dựng môi trường học tập trải nghiệm khi dạy học toán về tỉ số phần trăm cho học sinh lớp 5 là để giúp học sinh hiểu và ứng dụng kiến thức một cách thực tế và có trải nghiệm thực tế về việc áp dụng tỉ số phần trăm vào cuộc sống hàng ngày.
	Ví dụ: Sử dụng các bài kiểm tra trực tuyến hoặc bài tập về tỉ số phần trăm để đánh giá kiến thức của học sinh. Cung cấp phản hồi chi tiết về các lỗi và cách sửa chúng. Cung cấp các bài tập thực hành và đề thi để học sinh có thể tự kiểm tra kiến thức của mình.
	Tóm lại, xây dựng một môi trường học tập trải nghiệm cho dạy học dạng Toán về tỉ số phần trăm lớp 5 yêu cầu sự kết hợp của nhiều phương tiện và công nghệ. Các giáo viên cần sáng tạo và tìm ra cách tạo ra môi trường học tập thân thiện và đa dạng để giúp học sinh hứng thú hơn với học tập.
2.3. Kết quả
Sau một thời gian áp dụng các biện pháp trên vào giảng dạy, tôi nhận thấy không chỉ hứng thú học Toán mà cả chất lượng học Toán của các em cũng tăng lên rõ rệt. Tiến hành khảo sát lại, tôi thu được những kết quả rất khả quan:
BẢNG SO SÁNH HỨNG THÚ HỌC TOÁN
Thời điểm KS
TSHS
Rất thích
Thích
Bình thường
Không thích
SL
Tỉ lệ
SL
Tỉ lệ
SL
Tỉ lệ
SL
Tỉ lệ
Tháng 12
24
1
4,2
3
12,5
8
33,3
12
50,0
Tháng 3
24
14
58,3
10
41,7
 
0,0
 
0,0

KẾT SO SÁNH KẾT QUẢ KHẢO SÁT ĐẦU NĂM










Thời điểm KS
TSHS
Điểm 9-10
Điểm 7-8
Điểm 5-6
Điểm 1-4
TS
Tỉ lệ
TS
Tỉ lệ
TS
Tỉ lệ
TS
Tỉ lệ
Tháng 12
24
4
16,7
5
20,8
10
41,7
5
20,8
Tháng 3
22
6
25,0
9
37,5
7
29,2
2
8,3

Qua biểu đồ thống kê cho thấy hệ thống các biện pháp tôi thực hiện đã đạt kết quả đáng kể, các em học tập tiến bộ rõ rệt. 100% học sinh có điểm kiểm tra định kỳ đạt từ 5 điểm trở lên, tỉ lệ học sinh đạt điểm 9 - 10 tăng cao.
Phần III. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
Sau khi áp dụng các giải pháp trên vào các tiết dạy, tôi nhận thấy chất lượng giảng dạy có sự tiến bộ rõ rệt. Học sinh hiểu rõ hơn về khái niệm và cách tính toán tỉ số phần trăm. 
	2. Những kiến nghị
	Để nâng cao hiệu quả giảng dạy của giáo viên, đồng thời nâng cao chất lượng học tập của học sinh, giúp các con tiếp thu toán tốt hơn, tôi xin đề xuất một số ý kiến sau:
	+ Đối với BGH nhà trường và các cấp quản lí:
	- Đầu tiên, cần phải có sự chuẩn bị về cơ sở hạ tầng, bao gồm đầy đủ thiết bị và
	- Thực hiện đào tạo cho giáo viên để cải thiện năng lực sử dụng công nghệ thông tin trong dạy học, đảm bảo rằng các giáo viên có đủ kiến thức và kỹ năng để sử dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy.
	- Tổ chức các khóa đào tạo cho giáo viên: Phòng giáo dục và đào tạo có thể tổ chức các khóa đào 
	+ Đối với giáo viên:
	- Nắm vững kiến thức chuyên môn: Giáo viên cần nắm vững kiến thức chuyên môn về Toán và tỉ số phần trăm để có thể truyền đạt kiến thức một cách chính xác và hiệu quả cho học sinh.
	Trên đây là một số kinh nghiệm của tôi qua thực tế vận dụng “Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy học dạng Toán về tỉ số phần trăm lớp 5”. Mặc dù đã cố gắng rất nhiều nhưng đề tài của tôi chắc chắn không thể tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong nhận được những đóng góp của các bạn đồng nghiệp để biện pháp này hoàn thiện hơn. 
	Tôi xin chân thành cảm ơn !
XÁC NHẬN CỦA
LÃNH ĐẠO NHÀ TRƯỜNG
Địa danh, ngày ... tháng ... năm 2023
NGƯỜI VIẾT
AAA
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Bộ giáo dục và đào tạo, Sách giáo khoa Toán lớp 5.
Trần Diên Hiển (2012), Giáo trình chuyên đề Bồi dưỡng học sinh gỏi toán tiểu học, NXB Đại học Sư phạm.
Trần Bá Hoành (2007), Đổi mới phương pháp dạy học, chương trình và sách giáo khoa, NXB Đại học Sư phạm.