Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp rèn kĩ năng đọc hiểu cho học sinh Lớp 3

PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ
 	Trong cuộc đời giáo viên của mỗi chúng ta, không ai là chưa từng tham gia hội giảng một lần đúng không ạ? Là một giáo viên đã tham gia giảng dạy nhiều năm nhưng mỗi lần đến kì tham gia hội giảng để chào mừng một ngày lễ lớn nào đó, tôi vẫn luôn có sự phân vân với câu hỏi: “Không biết mình nên dạy môn nào?” Tôi còn nhớ, có lần tôi đã chia sẻ với một người bạn tâm sự đó của mình. Cô ấy khuyên tôi "Nếu như bạn chưa biết dạy môn gì thì cứ chọn tập đọc là môn dễ nhất, vì dạy tập đọc nó đã có quy trình các khâu bước một cách rất rõ ràng." Vậy việc dạy Tập đọc có thực sự dễ như lời cô ấy chia sẻ không nhỉ? 
Theo kinh nghiệm của cá nhân tôi, tôi không đồng ý với quan điểm đó. Tôi nhận thấy rằng nếu như học Toán là để phát triển tư duy logic thì học Tiếng Việt để phát triển tư duy ngôn ngữ. Tư duy có phát triển thì ngôn ngữ mới phát triển và ngược lại. Chính vì vậy việc nâng cao chất lượng dạy và học môn Tiếng Việt là một trong những nhiệm vụ trọng tâm và được đặt lên hàng đầu của hoạt động giáo dục.
Môn Tiếng Việt nói chung và phân môn Tập đọc nói riêng giữ một vị trí quan trọng trong chương trình tiểu học. Phân môn Tập đọc bao gồm các hoạt động: Luyện đọc, luyện đọc hiểu, luyện đọc diễn cảm. Trong đó hoạt động luyện đọc được xây dựng theo một quy trình và các em được làm quen ngay từ những ngày đầu đi học nên đa số các em đều có thể đọc được to, đọc đúng, thậm chí là đọc rất nhanh văn bản. Còn ở hoạt động luyện đọc hiểu thì hoàn toàn khác. Như các thầy cô đã biết, mỗi cuốn sách giáo khoa gồm rất nhiều bài Tập đọc và được gắn với nhiều chủ điểm khác nhau. Mỗi bài đọc đều chứa đựng trong đó những điều hay điều thú vị và những bài học sâu sắc về cuộc sống.
Vậy làm thế nào để các em có thể lĩnh hội được những kiến thức đó? Câu hỏi ấy đã thôi thúc tôi - một giáo viên trẻ với lòng nhiệt tình, sự đam mê và lòng yêu nghề phải tìm ra phương pháp: “Làm như thế nào để giúp học sinh không chỉ đọc đúng, đọc to, rõ ràng mà còn hiểu được nội dung văn bản một cách sâu sắc”. “Làm như thế nào để học sinh cảm thấy thích đọc, cảm thấy hứng thú với môn học vì các em hiểu được văn bản đó truyền tải đến các em thông điệp gì?” Từ đây hình thành ở các em những phẩm chất quan trọng: biết yêu cái đẹp, yêu gia đình, yêu xã hội và yêu đất nước; giúp các em có thêm vốn sống, vốn hiểu biết để tiếp thu những bài học, những kinh nghiệm quý giá, thừa hưởng những tinh hoa mà thế hệ trước để lại.
Hiện nay với sự phát triển như vũ bão của khoa học công nghệ trong thời đại 4.0 các em không chỉ được tiếp xúc với nguồn thông tin từ sách từ thầy cô mà các em còn được tiếp cận với một lượng thông tin khổng lồ từ các trang báo mạng, internet.... Với tôi, tôi mong muốn rằng: Học sinh của mình khi đọc được những thông tin ấy, các em sẽ biết chắt lọc, lựa chọn những thông tin phù hợp, những thông tin đúng trong đó để tránh được những điều không hay xảy ra. Để làm được điều đó, kĩ năng không thể thiếu đó chính là đọc hiểu đúng không ạ?
Mục đích cuối cùng của việc đọc hiểu đó là trong giao tiếp các em có thể hiểu được người khác nói gì với mình và diễn đạt được những gì mình hiểu cho người khác nghe một cách dễ hiểu và chính xác nhất.
Khi các em đọc hiểu tốt ở phân môn tập đọc các em mới có thể chiếm lĩnh được kiến thức ở các môn học khác như Toán học, Khoa học,....... Đồng thời các em sẽ cập nhật được với những thành tựu khoa học tiến bộ của loài người, góp phần thúc đẩy xã hội phát triển không ngừng, đưa đất nước chúng ta đi lên một tầm cao mới. Có thể nói “làm như thế nào để học sinh đọc hiểu tốt văn bản” không phải là một đề mới nhưng nó là một trong những nhiệm vụ trọng tâm được đặt lên hàng đầu khi dạy học trong phân môn Tiếng Việt ở Tiểu học để làm tiền đề cho các cấp học lớn hơn. 
Chính vì những lý do trên tôi đã mạnh dạn nghiên cứu và ứng dụng đề tài "Một số biện pháp rèn kĩ năng đọc hiểu cho học sinh lớp 3”
PHẦN II. NỘI DUNG
1. Thực trạng của vấn đề
a. Ưu điểm
 	Nhà trường luôn quan tâm, chỉ đạo thực hiện công tác chuyên môn có hiệu quả, góp phần nâng cao tay nghề cho giáo viên. Giáo viên được trang bị đầy đủ các tài liệu cũng như phương tiện dạy học.
Đội ngũ giáo viên có trình độ chuyên môn vững vàng, nhiệt tình, tâm huyết và có lòng yêu nghề, không ngừng tìm tòi, nghiên cứu, tìm ra phương pháp tốt nhất để truyền đạt kiến thức cho học sinh.
Phụ huynh học sinh đã quan tâm đến việc học tập của con em mình như chuẩn bị đồ dùng, sách vở trước khi vào năm học mới, trang bị góc học tập có đầy đủ bàn ghế,...
Trong năm học 2022 -2023 tôi được Ban giám hiệu nhà trường phân công giảng dạy và chủ nhiệm lớp 3E. Lớp có sĩ số 32 học sinh trong đó 11 nữ và 21 nam. Trong lớp có nhiều em ngoan ngoãn, chăm chỉ học tập, nhanh nhẹn thích tìm tòi, khám phá, ham hiểu biết, một số em yêu thích môn Tiếng Việt.
b. Hạn chế và nguyên nhân hạn chế
Hạn chế:
* Về phía giáo viên:
 	Giáo viên chưa có nhiều kinh nghiệm, chưa dành nhiều thời gian để tập trung nghiên cứu sâu các phương pháp giảng dạy để giúp học sinh có kĩ năng đọc hiểu, chưa dành nhiều thời gian học hỏi và nghiên cứu tài liệu tham khảo. Hình thức và phương pháp dạy học chưa thu hút được học sinh.
Giáo viên giảng dạy kiến thức ở hoạt động tìm hiểu bài trong phân môn Tập đọc mới chỉ dừng lại ở việc giúp các em trả lời hết các câu hỏi trong sách giáo khoa.
* Về phía học sinh:
 	Một số em khi đọc văn bản còn chưa lưu loát, chưa ngắt nghỉ đúng văn bản nên việc hiểu nghĩa của từ quan trọng, của câu văn còn bị hạn chế vì vậy khi học xong bài các em còn chưa hiểu được nội dung bài đọc.
	Mặt khác, do các em còn rất nhỏ, vốn từ vựng còn hạn chế nên việc diễn đạt ý hiểu của bản thân còn gặp khó khăn, chính vì điều này mà một số em khi trả lời câu hỏi còn ngắn gọn, cộc lốc, chưa thành câu.
 	Ngoài ra học sinh chưa có thói quen đọc sách, ham đọc sách vì thế khi gặp những văn bản ngoài sách giáo khoa các em thường bị lúng túng khi đọc. Đó cũng chính là một lí do khiến các em bị nản khi tìm hiểu nội dung văn bản.
Nhận thấy tình hình như vậy, ngay từ đầu năm khi nhận lớp, tôi đã tiến hành khảo sát về kĩ năng đọc hiểu văn bản của các em và thu thập được kết quả như sau:
Năm học
TS HS
Kết quả điểm đọc hiểu môn Tiếng Việt đầu năm
Điểm 9-10
Điểm 7-8
Điểm 5-6
Dưới 5
TS
%
TS
%
TS
%
TS
%
2022 - 2023
32
6
18.7
12
37.5
10
31.2
2
12.6

Nguyên nhân của hạn chế:
Học sinh lớp 3E tôi chủ nhiệm năm 2022-2023, là một trong nhiều lớp chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của dịch Covid 19. Năm học lớp 1 và lớp 2, các em không được học trực tiếp ở trường, các em chỉ được học qua Zoom mà các em còn quá nhỏ nên việc đọc đúng, đọc to, rõ ràng của các em còn chưa đạt được hiệu quả cao dẫn đến việc đọc hiểu văn bản lại càng trở nên khó khăn với các em.
 	Do tâm lí của các em còn ham chơi, chưa có tính kiên trì trong việc đọc nên khi đọc hiểu mà gặp câu hỏi trong sách giáo khoa là ngại suy nghĩ để trả lời.
Do giáo viên chưa biết cách làm như thế nào để giúp các em hiểu được ý nghĩa và tầm quan trọng của việc đọc và đọc hiểu, chưa truyền được cảm hứng đọc cho các em nên kết quả đọc hiểu chưa cao.
 	Do một số phụ huynh đi làm công nhân nên chưa dành nhiều thời gian quan tâm đến việc học của con em mình. Một số ít phụ huynh còn bao bọc, bảo vệ, trả lời câu hỏi hộ con cho nhanh xong.
2. Biện pháp nâng cao chất lượng đọc hiểu trong phân môn Tập đọc của học sinh lớp 3
Để giúp cho việc dạy học có hiệu quả, ngay từ ngày đầu năm học, tôi đã điều tra qua đồng nghiệp, phụ huynh HS và theo dõi việc đọc của từng em rồi ghi vào sổ theo dõi. Trên cơ sở đó, tôi lên kế hoạch dạy học theo nội dung, chương trình và thời điểm của năm học, đồng thời theo dõi sự tiến bộ dù là rất nhỏ của học sinh. Từ đó, tôi động viên, khuyến khích các em và thay đổi kế hoạch dạy học sao cho phù hợp với từng đối tượng học sinh. 
Sau đây là một số biện pháp, tôi đã tiến hành thử nghiệm và bước đầu thu lại được một số kết quả khả quan.
2.1. Biện pháp 1: Công tác chuẩn bị.
a) Mục tiêu:
* Giúp giáo viên:
+ Xác định rõ mục tiêu của bài học.
+ Làm chủ được kiến thức, tự tin và có tinh thần tốt trong một tiết dạy, xử lí các tình huống trong bài dạy một cách linh hoạt và sáng tạo. 
+ Đưa ra các phương pháp truyền đạt dưới nhiều hình thức khác nhau để cuốn các em vào thế giới tri thức một cách nhẹ nhàng và dễ hiểu nhất.
+ Truyền cảm hứng, kích thích được sự đam mê, ham học hỏi, tìm tòi và khám phá cho các em.
* Giúp học sinh:
+ Đọc được bài tập đọc một cách trôi chảy.
+ Dự đoán nội dung bài tập đọc.
b) Cách thức thực hiện:
* Đối với học sinh:
 	- Trước mỗi buổi học Tập đọc, tôi thường giao nhiệm vụ cho học sinh về nhà đọc bài trước nhiều lần. Để kiểm chứng các em có đọc bài hay không, tôi yêu cầu các em: sau khi đã đọc trôi chảy thì quay bài gửi qua zalo cho cô giáo. 
- Đọc phần giải nghĩa các từ khó có trong bài theo sách giáo khoa và xác định xem trong bài còn từ nào em còn cảm thấy chưa hiểu nghĩa rồi ghi ra vở.
- Sau đó, các em sẽ trả lời các câu hỏi ở cuối bài.
- Cuối cùng các em tự viết ra nội dung bài Tập đọc theo ý hiểu của mình.
- Tôi thường xuyên trao đổi với PHHS, tuyên truyền để PHHS hiểu được tầm quan trọng của việc đọc hiểu, các em có đọc hiểu tốt ở môn Tiếng Việt thì các em sẽ chiếm lĩnh được kiến thức ở các môn khác một cách dễ dàng hơn, từ đó họ kết hợp cùng cô để kiểm tra việc đọc và trả lời các câu hỏi có trong bài một cách thường xuyên liên tục.
* Đối với giáo viên:
- Tôi nhận thấy rằng: để học sinh của mình hiểu được nội dung văn bản thì người giáo viên đóng một vai trò vô cùng quan trọng, giáo viên có hiểu nội dung của bài một cách sâu sắc thì mới tìm ra được nhiều phương pháp truyền đến các em một cách dễ hiểu nhất. Chính vì vậy, bước chuẩn bị trước khi dạy một bài Tập đọc là vô cùng quan trọng. Với tôi, trước khi dạy một bài tập đọc, tôi sẽ nghiên cứu thật kĩ bài đọc, tôi luôn coi sách giáo viên như là một công cụ để kiểm chứng mạch hiểu văn bản của mình, xem có đi đúng với ý đồ của tác giả viết văn bản đó hay không? 
+ Đầu tiên là tôi sẽ đọc tên bài trước. Khi đọc tên bài tôi sẽ cảm nhận xem tên bài đọc đó có ý nghĩa gì, đã toát ra được nội dung bài tập đọc chưa? Với những tên đầu bài mà sau khi đọc xong tôi chưa thấy nó toát ra được nội dung, tôi còn mơ hồ, chưa hiểu, tôi sẽ dùng từ điển hoặc tra Google để tra nội dung tên đầu bài.
+ Tiếp theo, tôi sẽ đọc văn bản đó nhiều lần và tự đặt mình vào vị trí của học sinh với những từ hay cụm từ còn chưa hiểu nghĩa, tôi tiếp tục tra từ điển.
+ Sau khi đã hiểu rõ về tên đầu bài, tôi sẽ tự xác định mục tiêu của bài Tập đọc đó theo ý hiểu của bản thân. Rồi tôi sẽ kiểm chứng lại với sách giáo viên
+ Để hiểu rõ nội dung của văn bản hơn nữa, một thói quen mà tôi hay làm đó là lên Google và gõ dòng chữ: Cảm thụ hoặc cảm nhận về bài Tập đọc.
Ví dụ: Cảm thụ hoặc cảm nhận về bài tập đọc Ngưỡng cửa.
 	+ Sau đó, tôi sẽ đọc các bài viết, từ đó tôi mở mang thêm được kiến thức cho bản thân, có cái nhìn đa chiều về nội dung, ý nghĩa và bài học rút ra từ một bài Tập đọc. 
+ Khi đã hiểu rõ nội dung văn bản tôi sẽ tìm các bài hát, video hay những mẩu chuyện có nội dung gần giống với bài Tập đọc để cho các em nghe hoặc xem.
+ Tôi luôn cố gắng tạo cho mình một thói quen, tự thiết lập các câu hỏi của bài Tập đọc. Từ đó có thể chia nhỏ hay ghép các câu hỏi trong sách giáo khoa lại với nhau hay đưa thêm 1 câu hỏi gợi mở nào đó để đưa ra nội dung bài một cách ấn tượng nhất đối với học sinh.
+ Thêm một thói quen nữa khi dạy phân môn Tập đọc của tôi để giúp các em hiểu sau hơn về nội dung bài đó là: Khi gặp những bài tâp đọc mà tôi cảm thấy hay, tâm đắc, tôi thường học thuộc bài tập đọc đó. Nhờ thói quen này mà tôi có thêm vốn từ, vốn hiểu biết để dạy các em.
2.2. Biện pháp 2: Hình thành kĩ năng và thói quen đọc sách.
a) Mục tiêu:
- Giúp học sinh nhận diện mặt chữ nhanh, đọc trôi chảy, thành thạo văn bản. Khơi dậy cảm hứng đọc cho học sinh.
b) Cách thực hiện:
- Trong một tháng đầu tiên của năm học, tôi yêu cầu 100% các em học sinh sẽ quay bài đọc của mình rồi gửi qua zalo cho cô giáo từ hôm trước. Sau đó, tôi sẽ quan sát sự thay đổi của các em ở trên lớp hằng ngày rồi phân hóa đối tượng học sinh như sau:
+ Với những em đọc tốt, tôi tuyên dương trước lớp, nhắc các em không phải gửi bài qua zalo cho cô nữa và có những phần thưởng để động viên các em.
Hình ảnh khen thưởng học sinh đọc tốt trong giờ học Tiếng Việt
Tôi tiếp tục theo dõi, bồi dưỡng, khơi dậy ở các em lòng say mê, hứng thú học tập thông qua những hội thi như: “Giới thiệu cuốn sách tôi yêu” cấp trường, cấp huyện.
Hình ảnh học sinh tham dự cuộc thi: Giới thiệu cuốn sách tôi yêu
+ Với các em đã chăm chỉ đọc và tiến bộ còn ít, tôi cũng vẫn khen và động 
viên các em cố gắng, tôi thường xuyên gần gũi các em để tìm hiểu tâm lí. Các em này vẫn phải gửi bài qua zalo cho cô đến khi nào cô thấy các em đọc tốt rồi mới thôi.
+ Với các em đọc yếu: tôi sẽ tìm hiểu nguyên nhân vì sao và lập kế hoạch giúp đỡ những đối tượng này một cách cụ thể:
• Hướng dẫn, rèn kĩ năng đọc cho các em ngoài giờ lên lớp như đầu giờ hoặc giờ ra chơi.
• Xếp các em ngồi cạnh các bạn đọc tốt để những bạn này thường xuyên kiểm tra và hướng dẫn bạn đọc cùng cô.
• Tôi thường xuyên gọi các em đọc bài trong tất cả các tiết Tập đọc và chỉ ra các lỗi mà các em đang mắc phải, đồng thời sửa lỗi ngay cho các em. Kết hợp với PHHS để họ biết tình trạng của con em mình, để họ kết hợp cùng với GVCN để nâng cao chất lượng đọc cho các em.
- Trong giờ học Tập đọc ở trên lớp, để tất cả các em đều có thể đọc được bài một cách lưu loát, rõ ràng tôi đã thực hiện bước đọc thầm như sau: 
+ Đọc thầm lần 1: Khi giáo viên đọc mẫu toàn bài, học sinh cả lớp đọc thầm theo cô để bước đầu nắm được nội dung của bài.
+ Đọc thầm lần 2: Trong khi các bạn đọc nối tiếp đoạn lần 1, cả lớp cùng đọc thầm theo các bạn để luyện phát âm và hiểu nghĩa của từ khó.
+ Đọc thầm lần 3: Khi các bạn đọc nối tiếp đoạn lượt 2, cả lớp cùng đọc thầm theo các bạn để đọc đúng tiếng, đúng từ và cách ngắt nghỉ câu dài.
+ Đọc thầm lần 4: Sau khi các bạn đã cùng nhau tìm ra giọng đọc của bài, 1 học sinh đứng lên đọc toàn bài bằng giọng đọc vừa tìm được thì cả lớp cũng vẫn đọc thầm để một lần nữa đọc đúng, trôi chảy các câu văn trong bài.
Bằng những cách làm đơn giản như trên, tôi nhận thấy kĩ năng đọc của học sinh lớp mình tiến bộ hơn. Để tiếp tục nâng cao hơn nữa chất lượng đọc cho các em tôi đã vận dụng thêm các cách làm như sau:
- Mỗi giờ truy bài từ thứ Hai, thứ Ba đến thứ Tư hàng tuần, lớp trưởng tổ chức cho các bạn đọc đồng thanh lần lượt các bài Tập đọc trong sách giáo khoa (mỗi hôm đọc 1 bài) 
- Riêng giờ truy bài của ngày thứ Năm và thứ Sáu hàng tuần, mỗi hôm 2 bạn sẽ lần lượt thay phiên nhau ngồi lên bàn cô giáo để đọc các bài đọc có trong quyển “Văn tuổi thơ”, hay những mẩu truyện ngắn mà mình sưu tầm được cho cả lớp nghe. 
Hình ảnh học sinh đọc văn tuổi thơ cho cả lớp nghe
 	- Trong các giờ “đọc mở rộng”, khen và tuyên dương những em học sinh sưu tầm và đọc được từ 2 bài văn, bài thơ, câu chuyện trở lên.
- Trong các giờ đọc thư viện, khen các em có kĩ năng đọc xong câu chuyện nhanh nhất và tóm tắt lại được nội dung câu chuyện cho các bạn trong lớp nghe. 
Hình ảnh học sinh đọc sách trong giờ học thư viện
- Động viên khích lệ các em đọc nhiều sách, nhiều truyện trong lúc rảnh rỗi, trong các giờ ra chơi. 
Hình ảnh học sinh đọc sách trong giờ ra chơi
- Khuyến khích các em mang truyện đến lớp, góp chung vào thư viện sách của lớp để các em có nhiều cuốn truyện hay và thích đọc. 
Hình ảnh góc thư viện của lớp
 2.3. Biện pháp 3: Rèn kĩ năng đọc hiểu
a) Mục tiêu:
- Giúp các em học sinh hiểu được nội dung văn bản, cảm nhận được cái hay, cái đẹp của văn bản đó, tạo nên những điều tích cực trong cuộc sống.
b) Cách thực hiện:
- Khi dạy đọc hiểu tôi chú ý đến 2 vấn đề:
+ Hiểu nghĩa của câu từ.
+ Hiểu nội dung bài.
* Hiểu nghĩa của từ:
- Trong quá trình giảng dạy tôi nhận thấy: Ở bất kỳ một văn bản nào, người viết thường đưa ra những câu từ mới, từ khó hiểu hoặc trừu tượng để tạo nên điểm nhấn cho văn bản của mình. Bởi vậy, hiểu nghĩa của từ nó như mở ra nút thắt giúp học sinh hiểu nội dung văn bản một cách dễ dàng.
- Mặc dù cô giao bài tập về nhà là đọc giải nghĩa từ rồi nhưng khi giảng dạy tôi thấy không phải từ nào sau khi đọc xong các em đều hình dung và hiểu được được ngay nên khi giải nghĩa từ cho học sinh tôi lựa chọn nhiều phương pháp khác nhau: giải nghĩa bằng lời, bằng hình ảnh trực quan, hoặc bằng video, bằng ngôn ngữ hình thể, bằng giọng nói, tiếng cười Và tôi thường lồng ghép vào các phần như sau:
+ Giải nghĩa từ ngay ở đầu bài.
Ví dụ: Khi dạy bài Tập đọc “ Ngưỡng cửa” ở sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 3 trang 82. Từ “ Ngưỡng cửa” là 1 từ rất khó hiểu nên tôi đã chọn cách giải nghĩa từ này ở ngay phần giới thiệu bằng cách: cho học sinh xem một video thực tế mà tôi đến thăm một ngôi nhà cổ, tôi chỉ cho các em nhìn thấy cái ngưỡng cửa của ngôi nhà. Việc này giúp các em hiểu được nghĩa của từ, mặt khác lại được nhìn trực tiếp thấy cô trên video nên chúng rất hào hứng và thích thú tìm hiểu tiếp nội dung của bài. 
Hình ảnh giáo viên giải nghĩa từ “ngưỡng cửa”
+ Giải nghĩa từ ở phần luyện đọc nhóm.
Ví dụ: Khi dạy bài Tập đọc: “Ngưỡng cửa” ở sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 3 trang 82. Tôi sẽ giải nghĩa từ “Đi men” bằng cách kết hợp cả lời nói và hình ảnh trực quan:
Hình ảnh khi giải nghĩa từ đi men
Có những bài tôi lại chọn cách giải nghĩa từ bằng ngôn ngữ hình thể của các em. 
Ví dụ: Khi dạy bài Tập đọc “ Cô giáo tí hon” ở SGK Tiếng Việt trang 78. Khi cần giải nghĩa từ “ Khoan thai” tôi cho 5 em học sinh lên bảng biểu diễn dáng đi khoan thai, các em ở dưới quan sát, các em rất hứng thú xem bạn mình biểu diễn và tiếng cười vang lên khắp lớp tôi khi các em nhìn thấy bạn của mình đi nhanh như người mẫu trên sàn catwalk, chính những tiếng cười ấy đã cho thấy rằng: các em hiểu “khoan thai” là dáng đi thong thả, nhẹ nhàng. 
+ Giải nghĩa từ lồng ghép ở phần tìm hiểu nội dung bài.
Ví dụ: Khi dạy bài Tập đọc “ Những bậc đá chạm mây”. Ở câu hỏi số 2 của bài: Vì sao cố Đương có ý định ghép đá thành bậc thang lên núi?. Để trả lời được câu hỏi này học sinh phải hiểu: vì đường lên núi, nơi mà họ sinh sống là những dãy núi cao dựng đứng nên họ phải đi theo đường vòng rất xa. Tôi sẽ giải thích cụm từ dựng đứng cho học sinh bằng cách cho các con xem hình ảnh dãy núi cao để các em dễ hình dung và có câu trả lời chính xác. 
Hình ảnh minh họa ngọn núi cao dựng đứng
Một cách làm quan trọng nữa để kiểm tra xem học sinh đã hiểu được nghĩa của từ hay chưa mà tôi đã áp dụng đó là: tôi cho học sinh đặt câu với từ mà các em vừa giải nghĩa. Ví dụ khi dạy bài Tập đọc “ Tia nắng bé nhỏ” học sinh đã giải nghĩa được cụm từ “ mắt long lanh” có nghĩa là: mắt có ánh sáng chiếu vào, trông sinh động. Tôi mời các em đặt câu với cụm từ này. Học sinh lớp tôi đặt được câu: Cô búp bê của em có đôi mắt long lanh. Như vậy là các em đã hiểu nghĩa của từ.
* Hiểu nội dung bài:
+ Mỗi bài tập đọc đều được vẽ kèm theo những hình ảnh rất đẹp, để học sinh đoán được nội dung nên trước hết tôi khai thác tranh. Có những bài sau khi phân tích tranh ở phần khởi động, tôi cho học sinh đoán luôn nội dung và phần kết thúc tiết học tôi sẽ cho học sinh kiểm chứng lại kết quả.
Để học sinh có thể nắm được nội dung của bài, một nhiệm vụ quan trọng không thể thiếu đó chính là các em phải trả lời được các câu hỏi ở cuối sách giáo khoa. Vì đã được chuẩn bị bài trước ở nhà nên trong giờ học tôi đã áp dụng các biện pháp sau để các em tự kiểm chứng câu trả lời của mình:
+ Tổ chức cho các em hoạt động trả lời câu hỏi theo nhóm ( có thể nhóm 2 hoặc nhóm 4).
Hình ảnh học sinh trả lời câu hỏi của bài đọc theo nhóm 4
+ Tiếp theo, tôi mời 1 em đứng lên tổ chức cho các bạn trao đổi và chia sẻ trước lớp về các câu hỏi này để các em tự đánh giá lẫn nhau. Giáo viên sẽ là người chốt lại câu trả lời đúng. Trong quá trình các em trả lời: sẽ có những em trả lời đúng tôi sẽ khen các em. Bên cạnh đó cũng có những em trả lời chưa chính xác, tôi sẽ nhẹ nhàng hướng dẫn để các em hiểu mà không trách móc.
+ Tôi nhận thấy rằng để học sinh có thể nêu được nội dung của