Tài liệu hướng dẫn tổ chức dạy học môn Giáo dục thể chất cấp tiểu học theo chiến lược 6C
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Tài liệu hướng dẫn tổ chức dạy học môn Giáo dục thể chất cấp tiểu học theo chiến lược 6C", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Tài liệu hướng dẫn tổ chức dạy học môn Giáo dục thể chất cấp tiểu học theo chiến lược 6C

VIỆN KHOA HỌC GIÁO DỤC VIỆT NAM 2NHÓM TÁC GIẢ: Lê Anh Vinh Lý Quốc Biên Nguyễn Mạnh Tuấn Nguyễn Đức Quang Đỗ Đức Lân Nguyễn Thu Huyền Bùi Thị Diển Đào Văn Toàn 3Confidence (tự tin) Contribution (đóng góp) Celebration (công nhận, khen ngợi) Choice (lựa chọn) Clear/Concise (rõ ràng/súc tích) Connection (gắn kết) 4TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN TỔ CHỨC DẠY HỌC MÔN GIÁO DỤC THỂ CHẤT CẤP TIỂU HỌC THEO CHIẾN LƯỢC 6C LỜI NÓI ĐẦU ................................................................................................................................................6 I. MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐỔI MỚI DẠY HỌC MÔN GIÁO DỤC THỂ CHẤT TRONG CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG 2018 ........................................................................................................................................8 1.1. Vị trí, vai trò của môn Giáo dục thể chất .................................................................................................8 1.2. Đặc điểm chương trình Giáo dục thể chất (2018) cấp tiểu học ..............................................................10 II. CHIẾN LƯỢC 6C .....................................................................................................................................15 2.1. Chiến lược 6C ......................................................................................................................................15 2.2. Sự phù hợp của Chiến lược 6C với chương trình Giáo dục thể chất mới cấp tiểu học ..............................21 III. ĐỊNH HƯỚNG VẬN DỤNG CHIẾN LƯỢC 6C VÀO TỔ CHỨC DẠY HỌC .....................................................25 3.1. Định hướng chung ................................................................................................................................25 3.2. Định hướng tổ chức các hoạt động trong giờ học ..................................................................................26 3.2.1. Công tác chuẩn bị .............................................................................................................................27 3.2.2. Tổ chức dạy học ...............................................................................................................................29 IV. SỬ DỤNG TRÒ CHƠI VẬN ĐỘNG TRONG GIỜ HỌC THEO CHIẾN LƯỢC 6C .............................................36 4.1. Sự cần thiết của Trò chơi vận động giờ học Giáo dục thể chất cấp tiểu học ...........................................36 4.2. Định hướng lựa chọn Trò chơi vận động sử dụng trong giờ học Giáo dục thể chất cấp tiểu học ..............39 4.3. Định hướng tổ chức trò chơi theo chiến lược 6C ....................................................................................41 4.4. Giới thiệu một số trò chơi cụ thể ...........................................................................................................49 4.4.1. Trò chơi cho hoạt động mở đầu (Thời gian chơi từ 3-4 phút) ..............................................................49 (1) Bạn ơi hãy “tránh” .................................................................................................................................49 (2) Di chuyển tránh bóng .............................................................................................................................52 (3) Em tập theo các phép tính .....................................................................................................................54 (4) Nhận biết các con vật ............................................................................................................................57 (5) Kết bạn..................................................................................................................................................60 4.4.2. Trò chơi cho hoạt động luyện tập (Thời gian chơi từ 8-10 phút) ..........................................................62 4.4.2.1. Nhóm trò chơi nội dung Đội hình đội ngũ ........................................................................................62 (1) Số chẵn, số lẻ .......................................................................................................................................62 (2) Cùng tìm số chia hết cho 3 ....................................................................................................................64 (3) Mau vào đội hình ...................................................................................................................................66 (4) Gọi số đá bóng trúng cầu môn ...............................................................................................................68 (5) Xếp nấm thành hàng ..............................................................................................................................70 4.4.2.2. Nhóm trò chơi nội dung Bài tập thể dục (Thời gian chơi từ 8-10 phút) .............................................72 MỤC LỤC 5(1) Chuyền bóng nhanh ...............................................................................................................................72 (2) Ai nhớ tốt hơn ........................................................................................................................................75 (3) Đoán tên động tác .................................................................................................................................77 (4) Đố bạn ..................................................................................................................................................79 (5) Bắt chước ..............................................................................................................................................81 4.4.2.3. Nhóm trò chơi nội dung Tư thế và kỹ năng vận động cơ bản (Thời gian chơi từ 8-10 phút) ...............83 (1) Kiến tha mồi ..........................................................................................................................................83 (2) Giúp mẹ việc nhà ...................................................................................................................................86 (3) Giành cờ chiến thắng .............................................................................................................................89 (4) Tiếp sức chuyển đồ vật ..........................................................................................................................91 (5) Thay đổi hình dạng nấm ........................................................................................................................93 (6) Chim về tổ .............................................................................................................................................95 (7) Đi qua suối ............................................................................................................................................97 (8) Con ong chăm chỉ .................................................................................................................................99 (9) Bật nhanh, lăn bóng trúng đích ............................................................................................................101 (10) Phối hợp chuyền bóng .......................................................................................................................103 4.4.2.4. Nhóm trò chơi nội dung Thể thao tự chọn (Thời gian chơi từ 8-10 phút).........................................105 (1) Tung bóng trúng đích ...........................................................................................................................105 (2) Lăn bóng bằng tay ...............................................................................................................................107 (3) Ai nhanh và khéo hơn ..........................................................................................................................110 (4) Dẫn bóng tiếp sức ...............................................................................................................................113 (5) Gọi tên bắt bóng ..................................................................................................................................115 (6) Phát cầu trúng đích .............................................................................................................................117 (7) Chạy tiếp sức ......................................................................................................................................119 (8) Vượt rào, đá bóng trúng đích ................................................................................................................121 (9) Giành bóng nhanh ...............................................................................................................................123 (10) Dẫn hai bóng bằng hai tay .................................................................................................................125 (11) Dẫn bóng dích dắc ném rổ .................................................................................................................127 (12) Kẹp bóng di chuyển nhanh.................................................................................................................129 (13) Dẫn bóng, xếp cờ carô .......................................................................................................................131 (14) Chuyền bóng nhanh ...........................................................................................................................133 (15) Chúng em cùng dẫn bóng ..................................................................................................................135 (16) Khéo tay dẫn bóng, nhanh tay đẩy bóng .............................................................................................137 4.4.3. Trò chơi cho hoạt động thả lỏng, hồi tĩnh (Thời gian chơi từ 2-3 phút)...............................................139 (1) Bóng xì hơi ..........................................................................................................................................139 (2) Chim bay, cò bay .................................................................................................................................141 (3) Phép lịch sự ........................................................................................................................................143 (4) Chim đầu đàn ......................................................................................................................................145 (5) Khi đất nước cần em ............................................................................................................................147 V. HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG TÀI LIỆU ..........................................................................................................149 6TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN TỔ CHỨC DẠY HỌC MÔN GIÁO DỤC THỂ CHẤT CẤP TIỂU HỌC THEO CHIẾN LƯỢC 6C Giáo dục thể chất có vai trò vô cùng quan trọng đối với sự phát triển của mỗi cá nhân và góp phần nâng cao chất lượng xã hội. Nhiều nghiên cứu chỉ ra Giáo dục thể chất không chỉ giúp phát triển năng lực thể chất mà còn góp phần phát triển các năng lực nhận thức khác như tư duy, tự chủ, giải quyết vấn đề, sáng tạo, giao tiếp và hợp tác, (Donnelly et al., 2016; Esteban-Cornejo, AU-Tejero- Gonzalez, AU - Sallis, & AU - Veiga, 2015; Green, 2020 Rizzo, 2019). Chính vì thế, cần chú trọng đến giáo dục thể chất, đặc biệt ở tiểu học bởi vì đây là giai đoạn quan trọng, là những bước đệm đầu tiên giúp học sinh phát triển sở thích và năng lực thể chất sau này. Nhận thức được tầm quan trọng của hoạt động Giáo dục thể chất trong nhà trường, Chương trình giáo dục phổ thông mới xác định thể chất là một trong những năng lực cốt lõi cần hình thành và phát triển cho học sinh, trong đó môn Giáo dục thể chất có vai trò trung tâm trong phát triển năng lực đặc thù này. LỜI NÓI ĐẦU 7Vị trí quan trọng của môn học đã được khẳng định, tuy nhiên thực tế triển khai Giáo dục thể chất trong nhà trường phổ thông hiện nay còn nhiều hạn chế, chưa phát huy hiệu quả và vai trò của môn học. Nghiên cứu chỉ ra nhiều nguyên nhân dẫn đến chất lượng giáo dục thể chất chưa cao như quan niệm cố hữu về Giáo dục thể chất như một môn học phụ; điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị còn hạn chế; nội dung, hình thức và phương pháp tổ chức, đánh giá còn đơn điệu. Đặc biệt, giáo viên gặp nhiều khó khăn trong việc đổi mới phương pháp dạy học, thiếu kĩ năng vận dụng tổ chức các hình thức dạy học thông qua các trò chơi nhằm giải quyết nhiệm vụ trọng tâm của giờ học. Vì thế, cùng với việc cải tiến nội dung và tiếp cận phát triển, tiếp cận năng lực, Chương trình Giáo dục thể chất mới chỉ có thể thành công nếu giáo viên đổi mới phương pháp dạy học, trong đó lấy học sinh làm trung tâm, chú ý đến đặc điểm, nhu cầu và sở thích của người học thông qua việc áp dụng những chiến lược, kĩ thuật dạy học tích cực. Nghiên cứu đặc điểm của chương trình Giáo dục thể chất mới, tìm hiểu những khó khăn trong việc triển khai chương trình mới của giáo viên, Nike Việt Nam đã phối hợp với Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam tập hợp những chuyên gia về Giáo dục thể chất ở Việt Nam để nghiên cứu, xây dựng tài liệu “Hướng dẫn tổ chức dạy học môn Giáo dục thể chất cấp Tiểu học theo chiến lược 6C”. Tài liệu sẽ cung cấp cách thức tổ chức dạy học theo định hướng chương trình mới; đặc biệt tập trung hướng dẫn giáo viên tích hợp các trò chơi trong hoạt động dạy học thông qua việc cung cấp hệ thống trò chơi vận động được thiết kế phù hợp với mục tiêu, đặc điểm chương trình trên cơ sở vận dụng các kỹ thuật dạy học tích cực theo chiến lược 6C. Nhóm tác giả trân trọng cảm ơn các nhà quản lý, các chuyên gia và các Thầy Cô giáo môn Giáo dục thể chất đã tư vấn, góp ý, tham gia vào quá trình thử nghiệm để Cuốn tài liệu được hoàn thiện. Hy vọng tài liệu này sẽ là cẩm nang hữu ích dành cho các giáo viên giáo dục thể chất cấp tiểu học. 8TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN TỔ CHỨC DẠY HỌC MÔN GIÁO DỤC THỂ CHẤT CẤP TIỂU HỌC THEO CHIẾN LƯỢC 6C Phát triển hài hoà và toàn diện phẩm chất, năng lực của Học sinh, trong đó có năng lực thể chất là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của ngành Giáo dục. Theo đó, Quyết định số 1076/QĐ-TTg ngày 17-6-2016 phê duyệt Đề án tổng thể Phát triển Giáo dục thể chất và thể thao trường học giai đoạn 2016-2020, định hướng đến năm 2025 đã nêu ra chiến lược tổng thể về phát triển Giáo dục thể chất và thể thao trường học giai đoạn 2016-2020 đồng thời khẳng định vai trò của Giáo dục thể chất đối với thế hệ trẻ của đất nước. MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐỔI MỚI DẠY HỌC MÔN GIÁO DỤC THỂ CHẤT TRONG CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG 2018 1.1 Vị trí, vai trò của môn Giáo dục thể chất 1 9Giáo dục thể chất ở Việt Nam là một môn học bắt buộc trong Chương trình giáo dục phổ thông, là thành tố quan trọng trong quá trình thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện đức - trí - thể - mỹ. Môn học hướng đến mục tiêu giúp học sinh có cuộc sống khoẻ mạnh cả về thể chất và tinh thần, hình thành và hoàn thiện các năng lực thể chất thông qua việc trang bị những kiến thức, kĩ năng về bảo vệ và quản lí sức khỏe, thường xuyên tập luyện phù hợp với bản thân, biết cách thích ứng với các điều kiện sống, từ đó nâng cao tính tự giác, chủ động rèn luyện, bảo đảm sức khỏe trong học tập và rèn luyện. Ngoài ra, môn học còn góp phần giáo dục nhân cách, đạo đức, lối sống lành mạnh, làm phong phú đời sống văn hóa tinh thần, từng bước góp phần phát triển toàn diện con người mới. Ở cấp tiểu học, chương trình Giáo dục thể chất gồm các nội dung, hoạt động đa dạng như: kiến thức chung về Giáo dục thể chất; đội hình, đội ngũ; các bài tập thể dục; bài tập rèn luyện tư thế và kỹ năng vận động cơ bản. Các môn thể thao tự chọn được lựa chọn một cách bài bản, khoa học và đưa vào thực tiễn dạy học nhằm xây dựng nền tảng thể lực và các tố chất vận động ban đầu, cũng như trang bị kiến thức, kĩ năng vận động cơ bản, để học sinh có thể vận dụng những kĩ năng đã được học, được rèn luyện nhằm xử lí các tình huống xảy ra trong cuộc sống, sinh hoạt hàng ngày. Bên cạnh đó, chương trình còn tạo điều kiện cho học sinh có được một sân chơi giải trí, rèn luyện thói quen tập luyện thể dục thể thao xuyên suốt quá trình học tập trong nhà trường. Học sinh rèn luyện cách xây dựng lối sống lành mạnh, tác phong nhanh nhẹn, tinh thần kỷ luật và tinh thần tập thể... Những tác phong này góp phần hình thành và phát triển các năng lực chung cũng như năng lực thể chất; đồng thời cũng giúp phát hiện và bồi dưỡng tài năng thể thao. TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN TỔ CHỨC DẠY HỌC MÔN GIÁO DỤC THỂ CHẤT CẤP TIỂU HỌC THEO CHIẾN LƯỢC 6C 1.2 Đặc điểm chương trình Giáo dục thể chất (2018) cấp tiểu học Về quan điểm xây dựng, chương trình Giáo dục thể chất dựa trên nền tảng lí luận và thực tiễn, cập nhật thành tựu của khoa học thể dục thể thao và khoa học sư phạm hiện đại. Trong đó, chương trình còn có các kết quả nghiên cứu về giáo dục học, tâm lí học, sinh lí học, phương pháp Giáo dục thể chất và huấn luyện thể thao; cũng như kinh nghiệm xây dựng chương trình môn Giáo dục thể chất của Việt Nam và các nước có nền giáo dục tiên tiến cùng với các kết quả phân tích thực tiễn giáo dục, điều kiện kinh tế - xã hội Việt Nam và sự đa dạng của học sinh. Chương trình Giáo dục thể chất có tính mở, tạo điều kiện để học sinh được lựa chọn các hoạt động phù hợp với thể lực, nguyện vọng của bản thân và khả năng tổ chức của nhà trường; đồng thời tạo điều kiện để nhà trường xây dựng kế hoạch giáo dục phù hợp với điều kiện thực tế và đặc điểm của mỗi địa phương. 10 Về mục tiêu, môn Giáo dục thể chất cấp tiểu học giúp học sinh biết cách chăm sóc sức khoẻ và vệ sinh thân thể, bước đầu hình thành các kĩ năng vận động cơ bản, thói quen tập luyện thể dục thể thao, tham gia tích cực các hoạt động thể dục, thể thao nhằm phát triển các tố chất thể lực, làm cơ sở để phát triển toàn diện và phát hiện năng khiếu thể thao. Với mục tiêu phát triển năng lực thể chất, yêu cầu cần đạt của môn học tập trung vào ba năng lực thành phần: năng lực chăm sóc sức khỏe; năng lực vận động cơ bản; năng lực hoạt động thể dục thể thao. Cụ thể, đối với năng lực chăm sóc sức khỏe: Học sinh biết và bước đầu thực hiện được vệ sinh cá nhân, vệ sinh chung và vệ sinh trong tập luyện thể dục thể thao; biết và bước đầu thực hiện được một số yêu cầu cơ bản của chế độ dinh dưỡng để bảo vệ, tăng cường sức khoẻ; nhận ra và bước đầu có ứng xử thích hợp với một số yếu tố cơ bản của môi trường tự nhiên có lợi và có hại cho sức khỏe. Ở năng lực vận động cơ bản, học sinh có thể nhận biết được các vận động cơ bản trong chương trình môn học như: thực hiện được các kĩ năng vận động cơ bản; có ý thức thường xuyên vận động để phát triển các tố chất thể lực. Đối với năng lực hoạt động thể dục thể thao, học sinh cần nhận biết được vai trò của hoạt động thể dục thể thao đối với cơ thể; thực hiện được kĩ thuật cơ bản của một số nội dung thể thao phù hợp với bản thân; tự giác, tích cực trong tập luyện. Trên cơ sở mục tiêu và yêu cầu cần đạt ở trên, nội dung và thời lượng môn học được phân bổ như sau: THỜI LƯỢNG Được dạy tích hợp trong các giờ học 20% 35% 10% 25% 10% NỘI DUNG Kiến thức chung về Giáo dục thể chất Vận động Đội hình đội ngũ cơ bản Tư thế và kĩ năng vận động cơ bản Bài tập thể dục Thể thao tự chọn Kiểm tra đánh giá 11 TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN TỔ CHỨC DẠY HỌC MÔN GIÁO DỤC THỂ CHẤT CẤP TIỂU HỌC THEO CHIẾN LƯỢC 6C 12 Về phương pháp dạy học, phương pháp được coi là phương tiện cơ bản nhất được giáo viên sử dụng nhằm giải quyết mục tiêu, nhiệm vụ giờ học đã đề ra. Giờ học đạt hiệu quả phụ th
File đính kèm:
tai_lieu_huong_dan_to_chuc_day_hoc_mon_giao_duc_the_chat_cap.pdf