Giáo án Ngữ văn Lớp 9 - Tuần 33

MÔN: NGỮ VĂN
LỚP: 9B, 9C, 9D 
TUẦN 33 
Tiết:  
NỘI DUNG: ÔN TẬP TRUYỆN HIỆN ĐẠI VIỆT NAM: 
 CHIẾC LƢỢC NGÀ - Nguyễn Quang Sáng 
A/ LÝ THUYẾT 
I. KIẾN THỨC CƠ BẢN : 
1. Tác giả 
- Nguyễn Quang Sáng sinh 1932, quê ở ChợMới – tỉnh An Giang 
- Trong kháng chiến chống Pháp tham gia hoạt động ở chiến trường Nam
Bộ. 
- Từ 1956 tập kết ra Bắc và bắt đầu viết văn. 
- Những năm chống Mỹ, ông trở về miền Nam tham gia kháng chiến và
sáng tác văn học. 
- Là cây bút viết nhiều thể loại: truyện ngắn, tiểu thuyết, kịch bản phim, 
chủ yếu tập trung viết về cuộc sống và con người Nam Bộ. 
2. Tác phẩm: 
a. Hoàn cảnh sáng tác: Viết năm 1966, tại chiến trường Nam Bộ trong thời kì
kháng chiến chống Mỹ đang diễn ra ác liệt. 
b. Chủ đề: Diễn tả 1 cách cảm động tình cha con thắm thiết, sâu nặng của cha
con ông Sáu trong hoàn cảnh éo le của chiến tranh. 
c. Thể loại: - PTBĐ – ngôi kể: truyện ngắn – tự sự - ngôi kể thứ nhất (nhân vật
ông Ba – người chứng kiến) 
d. Nhan đề: Chiếc lược ngà là cầu nối tình cảm 2 cha con ông Sáu.Chiếc lược
ngà là kỉ vật của người cha vô cùng yêu con, để lại cho con trước lúc hi sinh. 
e. Bố cục:2 phần
- P1: Ông Sáu về phép thăm nhà gần 3 ngày, bé Thu không nhận anh là ba
nó, đến lúc hiểu ra sự thật thì cha con lại phải chia tay. 
- P2: Ông Sáu ở chiến khu làm chiếc lược ngà và hi sinh. 
 f. Khái quát nội dung và nghệ thuật : 
- Nội dung: thể hiện tình cha con cảm động và sâu nặng trong hoàn cảnh éo
le, khắc nghiệt của chiến tranh. 
- Nghệ thuật: tình huống bất ngờ, tự nhiên, hợp lý; thành công trong việc
miêu tả tâm lý và xây dựng tính cách nhân vật, đặc biệt là nhân vật trẻ em
(bé Thu). 
 g. Tóm tắt truyện: 
- Ông Sáu xa nhà đi kháng chiến. Mãi đến khi con gái lên tám tuổi ông
mới có dịp về thăm nhà, thăm con. Bé Thu – con ông – không nhận ra
cha vì vết thẹo trên mặt làm ông không giống với người cha trong bức
ảnh mà em biết. Em đối xử với ba như với người xa lạ. Cho đến lúc em
nhận ra cha, tình cha con trỗi dậy mãnh liệt trong em thì cũng là lúc
ông Sáu phải ra đi. 
- Ở khu căn cứ, người cha ấy đã dồn hết tình cảm yêu thương và nỗi
nhớ mong con vào một việc làm một chiếc lược bằng ngà voi để tặng
cô con gái bé bỏng. Trong một trận càn, ông đã hy sinh. Trước lúc
nhắm mắt, ông còn kịp trao cây lược ngà nhờ người bạn gửi về cho con
gái của mình. 
g/Tình huống truyện: “Chiếc lược ngà đã xây dựng được tình huống truyện bất
ngờ, độc đáo : 
- Tình huống thứ nhất: hai cha con gặp nhau sau tám năm xa cách,
nhưng thật trớ trêu là bé Thu không nhận cha, đến lúc em nhận ra và
biểu lộ tình cảm thắm thiết thì ông Sáu lại phải ra đi. Đây là tình huống
cơ bản của truyện. 
- Tình huống thứ hai: ở khu căn cứ, ông Sáu dồn tất cả tình yêu thương
và mong nhớ đứa con vào việc làm cây lược ngà để tặng con, nhưng
thật là đau xót vì ông Sáu lại hy sinh mà chưa kịp trao món quà ấy cho
con gái. 
 Nếu tình huống thứ nhất bộc lộ tình cảm mãnh liệt của bé Thu với cha thì
tình huống thứ hai lại biểu lộ tình cảm sâu sắc của người cha với đứa con.
Chính vì thế, có thể nói tác phẩm này là bài ca về tình phụ tử thiêng
liêng. 
II. PHÂN TÍCH : 
1/Nhân vật bé Thu : Bé Thu là một đứa trẻ hồn nhiên chân thật trong tình
cảm, mãnh liệt trong tình yêu thƣơng cha. 
-Trƣớc khi nhận ra cha : 
o Do cha đi chiến đấu biền biệt xa nhà nên đến khi lên tám tuổi hai cha con
bé Thu mới gặp mặt nhau. Mới nhìn, ông Sáu đã nhận ra con gái mình
vậy mà trong suốt ba ngày gần gũi, cô bé đã không nhận ra cha của mình.
Nghe ông Sáu gọi, con bé giật mình, tròn mắt nhìn ngơ ngác lạ lùng, khi
ông Sáu đến gặp lặp đi lặp lại: « ba đây con ! » thì nó lạ quá, mặt bỗng tái
đi, chớp chớp mắt nhìn người đàn ông như muốn hỏi, rồi vụt chạy và kêu
thét lên: « Má! Má!” 
o Trong mấy ngày ông Sáu ở nhà, bé Thu không chịu gọi một tiếng “ba” 
nói trống không cộc lốc, hất cái trứng cá mà ông Sáu gắp cho, bỏ sang nhà
bà ngoại với thái độ vùng vằng. Ông càng chiều thương, nó càng lảng ra.
Ông càng khao khát được nghe tiếng “ba” từ lòng con, nó càng cố tình cự
nự. Điều đó chứng tỏ cô bé là người vô cùng ương ngạnh, bướng bỉnh. 
o Sự ương ngạnh, bướng bỉnh ấy của bé Thu hoàn toàn không đáng trách
mà còn có phần đáng yêu bởi đó là phản ứng tâm lý hoàn toàn tự nhiên
của một đứa trẻ có cả tính mạnh mẽ, tình cảm của em sâu sắc, chân thật,
em chỉ yêu ba khi tin chắc đó đúng là ba. Chính cái thái độ quyết liệt
ngang ngạnh đó lại là biểu hiện tuyệt vời của tình cảm người con dành
cho cha – người trong tấm hình chụp chung với má em, một tình yêu chân
thực, sâu sắc và mãnh liệt. 
-Khi nhận ra cha: 
o Trong mấy ngày ông Sáu ở nhà, tình cảm cha con tưởng chừng như
không hình thành được thì đến giây phút cuối cùng, trước khi ông Sáu đi
xa, tình cảm thiêng liêng ấy bỗng bùng cháy lên. 
o Khi nhìn thẳng, đối diện với người cha “đôi mắt mênh mông của con bé
bỗng xôn xao”, đằng sau đôi mắt ấy, chắc đang xáo động bao ý nghĩ, tình
cảm. Mấy tiếng gọi “Baaaba!” cùng cử chỉ ôm chặt lấy cổ ba, hôn
khắp mọi nơi, hôn cả những vết thẹo dài trên má của ba”, biểu hiện một
tình yêu ruột thịt nồng nàn của đứa con đối với cha. 
 - Gọi ba, tiếng gọi oà ra, vỡ ra, bung ra từ tình yêu và nỗi nhớ kìm nén
trong lòng sau bao nhiêu tháng năm kìm giữ. 
 - Hôn ba, những nụ hôn gấp gáp, nồng nàn trong nước mắt - nô hôn của sự
chuộc lỗi, cố đền bù trong tình yêu thương lẫn nỗi ân hận, xót xa. 
 - Ôm cha, những cái ôm mạnh mẽ, cuống quýt không muốn rời xa.. 
=> Chối từ quyết liệt người đàn ông có vết thẹo dài đấy chính là cách Thu bảo
vệ tình yêu sâu sắc với cha mình và bây giờ hôn ba, hôn lên vết thẹo dài cũng là
cách Thu thể hiện tình yêu mãnh liệt của mình với ba, một tình yêu lẫn trong
niềm kiêu hãnh, tự hào. 
o Trong tưởng tượng ngây thơ của Thu, cha cô đẹp lắm nhưng vì bom đạn
quân thù, cha mang sẹo trên mặt đấy là điều đau khổ vậy mà cô không
hiểu, cô lại xa lánh khiến cha càng đau khổ thêm. 
o Được bà ngoại giải thích, cô mới vỡ lẽ ra người cha của cô thật đẹp và
thật anh hùng, cô bé không chỉ yêu cha, thương cha mà còn tự hào về cha.
Giờ hiểu ra thì cha sắp đi xa vì thế Thu siết chặt lấy người cha như muốn
đền bù những hụt hẫng đã qua. Xót thương thay cho bé Thu bởi cô bé đâu
hiểu rằng cuộc gặp gỡ lần đầu tiên này cũng là lần cuối cùng! 
 Bằng những chi tiết chân thực, sinh động, Nguyễn Quang Sáng đã cho
người đọc thấy được một bé Thu có tình yêu cha thật sâu sắc, mạnh mẽ
nhưng cũng thật dứt khoát, rạch ròi. 
2/Nhân vật ông Sáu: Ông Sáu là một ngƣời cha hy sinh cả cuộc đời để gìn
giữ tình cha con bất diệt.
a. Sau tám năm xa nhà đi kháng chiến, khi bé Thu lên tám tuổi ông Sáu mới
có dịp về phép thăm nhà, gặp mặt đứa con gái đầu lòng mà ông vô cùng
thƣơng nhớ. 
- Khi cất tiếng gọi con cùng với điệu bộ “vừa bước, vừa khom người đưa
tay chờ đón con”, có lẽ ông Sáu rất vui và xúc động, hạnh phúc, tin rằng
đứa con sẽ đến với mình. Nhưng bé Thu đã từ chối, chạy và kêu thét lên
gọi má làm cho ông Sáu vô cùng buồn bã, thất vọng, đau đớn. 
- Trong hai ngày phép ngắn ngủi, ông không đi đâu chỉ quanh quẩn ở nhà
với con, chăm sóc con nhưng bé Thu không nhận cha khiến ông vô cùng 
buồn,  nhưng ông sẵn lòng tha thứ cho con. Tình yêu thương của người
cha dành cho con trở nên bất lực khi ông Sáu đánh con bé một cái vào
mông vì nó đã hất miếng trứng cá mà ông gắp ra khỏi bát cơm làm cơm
văng tung toé. 
- Cho đến lúc chia tay, ông nhìn con trìu mến lẫn buồn rầu “đôi mắt của
người cha giàu tình thương yêu, độ lượng, có phần thất vọng, sợ con
không đón nhận tình cảm của mình. Trước cử chỉ của bé Thu, “anh Sáu
một tay ôm con, một tay rút khăn lau nước mắt rồi hôn lên mái tóc con”.
Phải chăng, đó là giọt nước mắt sung sướng, hạnh phúc tột cùng của một
người cha cảm nhận được tình ruột thịt từ con mình? 
b. Tình cảm của ông Sáu với con đã được thể hiện tập trung và sâu sắc ở
phần sau của truyện, khi ông Sáu ở trong rừng, tại khu căn cứ. 
- Trước hết là nỗi nhớ thương xen lẫn sự day dứt, ân hận ám ảnh ông suốt
nhiều ngày vì ông đã đánh con khi nóng giận, làm một chiếc lược ngà
dành cho con  Chứng tỏ ông rất chiều con và luôn giữ lời hứa với con.
=> Đó là biểu hiện tình cảm trong sáng và sâu nặng của người cha. 
- Lòng yêu con đã biến người chiến sĩ thành một nghệ nhân – nghệ nhân
chỉ sáng tạo một tác phẩm duy nhất trong cuộc đời – chiếc lược bằng ngà
voi - chiếc lược kết tụ tất cả tình phụ tử mộc mạc mà đằm thắm, sâu xa,
đơn sơ mà kỳ diệu, thiêng liêng  ánh lên niềm hy vọng khắc khoải sẽ có
ngày anh Sáu được gặp lại con, trao tận tay nó món quà kỷ niệm này. 
- Nhưng người cha ấy đã hy sinh trong một trận càn. Trước khi vĩnh biệt
con, ông Sáu vẫn nhớ chiếc lược, đã chuyển nó cho người bạn như một cử
chỉ chuyển giao sự sống, một sự uỷ thác, là ước nguyện cuối cùng của
người bạn thân: ước nguyện của tình phụ tử. Điều đó đúng như ông Ba
nói: “chỉ có tình cha con là không thể chết được”. Đó là điều trăng trối
không lời, nó rõ ràng và thiêng liêng hơn cả một lời di chúc. 
 Ông Sáu quả là một người cha chịu nhiều thiệt thòi nhưng vô cùng độ
lượng và tận tuỵ vì tình yêu thương con, một người cha để bé Thu suốt
đời yêu quý và tự hào. 
 Phải là người từng trải, đã sống hết mình với cuộc kháng chiến của quê
hương, gắn bó máu thịt với con người quê hương, tác giả mới diễn tả
được chân thực, cảm động tình cha con thiêng liêng như vậy! 
3/Nghệ thuật trần thuật của truyện : 
*Truyện «Chiếc lược ngà » khá tiêu biểu cho những đặc điểm trong nghệ thuật
truyện ngắn Nguyễn Quang Sáng. Là một nhà văn Nam Bộ, rất am hiểu và gắn
bó với mảnh đất ấy, Nguyễn Quang Sáng, hầu như chỉ viết về cuộc sống và con
người Nam Bộ trong chiến tranh và sau hoà bình. 
- Một trong những điểm tạo nên sức hấp dẫn của truyện là tác giả đã xây
dựng được tình huống truyện khá chặt chẽ, có những yếu tố bất ngờ tự
nhiên nhưng hợp lí : Bé Thu không nhận ra cha khi ông Sáu về phép
thăm nhà, rồi lại biểu lộ những tình cảm thật nồng nhiệt, đầy xúc động
với người cha trước lúc chia tay. Sự bất ngờ càng gây được hứng thú cho
người đọc khi hiểu được tính hợp lí của các sự việc, hành động bề ngoài
có vẻ mâu thuẫn. 
- Nghệ thuật khăc họa tâm lí nhân vật, đặc biệt là tâm lí nhân vật trẻ em,
chính xác tinh tế qua những biểu hiện sinh động về ngoại hình, cử chỉ,
hành động 
- Một yếu tố nghệ thuật nữa góp phần tạo nên thành công của truyện ngắn
này là việc lựa chọn nhân vật kể chuyện thích hợp. Người kể chuyện
trong vai một người bạn thân thiết của ông Sáu, không chỉ là người
chứng kiến khách quan và kể lại mà còn bày tỏ sự đồng cảm, chia sẻ với
các nhân vật. Đồng thời qua những ý nghĩ, cảm xúc nhân vật kể chuyện,
các chi tiết, sự việc và nhân vật khác trong truyện bộc lộ rõ hơn, ý nghĩa
tư tưởng của truyện thêm sức thuyết phục. 
- Truyện được trần thuật theo lời của người bạn ông Sáu, người đã chứng
kiến những cảnh ngộ éo le của cha con ông. Cảnh ngộ ấy đã gợi lên bao
nhiêu xúc động ở nhân vật kể chuyện : « tiếng kêu của nó như tiếng xé, xé
sự im lặng và xé cả ruột gan mọi người, nghe thật xót xa. Đó là tiếng
« ba » mà nó cố đè nén trong bao nhiêu năm nay, tiếng « ba » như vỡ
tung ra từ đáy lòng nó ». Lòng trắc ẩn, sự thấu hiểu những hi sinh mà bạn
mình phải chịu đựng khiến cho ông « bỗng thấy khó thở như có bàn tay ai
nắm lấy trái tim ». 
o Chọn nhân vật kể chuyện như vậy khiến cho câu chuyện trở nên
đáng tin cậy hơn. Người kể chuyện lại hoàn toàn chủ động điều
khiển nhịp kể theo trạng thái cảm xúc của mình, chủ động xen
vào những ý kiến bình luận, suy nghĩ để dẫn dắt sự tiếp nhận
của người đọc, người nghe. (VD : trong cuộc đời kháng chiến
của tôi, tôi chứng kiến không biết bao nhiêu cuộc chia tay,
nhưng chưa bao giờ tôi bị xúc động như lần ấy, « cây lược ngà
chưa chải được mái tóc của con, nhưng nó như gỡ rối được phần
nào tâm trạng của anh ») 
B/ BÀI TẬP 
Đề bài: Cảm nhận về nhân vật ông Sáu trong đoạn trích “Chiếc lƣợc ngà”
của Nguyễn Quang Sáng. 
I.Mở bài: 
- Là nhà văn Nam Bộ, Nguyễn Quang Sáng am hiểu và gắn bó với mảnh đất
Thành đồng cùng những người con gái trung kiên trên mảnh đất ấy. Truyện của
ông hầu như chỉ viết về cuộc sống con người Nam Bộ trong chiến tranh và sau
hòa bình. Sáng tác năm 1966, trong thời kì cuộc kháng chiến chống Mỹ đang
diễn ra quyết liệt, “Chiếc lược ngà” ngợi ca tình cha con, tình đồng chí của
những người cán bộ Cách mạng – cũng là tình người trong cảnh ngộ éo le của
chiến tranh. Cũng như bé Thu, nhân vật ông Sáu trong truyện đã để lại cho
người đọc rất nhiều ấn tượng. 
II.Thân bài:
1.Khái quát (Dẫn dắt vào bài): 
- Ông Sáu xa nhà đi kháng chiến, mãi đến khi con gái ông lên 8 tuổi, ông mới có
dịp về thăm nhà, thăm con. Bé Thu không chịu nhận cha vì vết thẹo trên mặt
làm ba em không giống với người chụp chung với má trong bức ảnh mà em đã
biết.Thu đối xử với ba như người xa lạ, đến lúc hiểu ra, tình cha con thức dậy
mãnh liệt trong em thì cũng là lúc ông Sáu phải lên đường. Ở khu căn cứ, bao
nỗi thương nhớ con, ông dồn vào việc làm cho con cây lược. Ông hi sinh trong
một trận càn của Mỹ ngụy. Trước lúc nhắm mắt, ông còn kịp trao cây lược cho
một người bạn. Tình đồng đội, tình cha con của ông Sáu được miêu tả thật cảm
động,làm sáng ngời vẻ đẹp của người lính Cách mạng, của người cha yêu con. 
2. Vẻ đẹp ngƣời lính Cách mạng: 
- Vẻ đẹp của nhân vật ông Sáu mà người đọc cảm nhận trước hết là vẻ đẹp của
người lính Cách mạng. Kháng chiến bùng nổ, ông Sáu từ giã những gì thân
thương nhất: con thơ, vợ trẻ lên đường làm Cách mạng. Khi ông ra đi, bé Thu,
con gái đầu lòng, cũng là đứa con gái duy nhất của ông chưa đầy một tuổi.Vậy
mà, đằng đẵng suốt những năm kháng chiến, ông không một lần về thăm con,bởi
với những người lính “đâu có giặc là ta phải đi”. Họ đã gác tình riêng, vì nghĩa
lớn để rồi ngày kháng chiến thắng lợi, ông được nghỉ phép về thăm nhà, thăm
con. Trong thắng lợi to lớn của dân tộc, có phần xương máu mà ông Sáu đóng
góp. 
3. Tình yêu thƣơng con: 
Cảm động nhất, để lại ấn tượng nhiều nhất cho người đọc trong hình ảnh người
cha chiến sĩ ấy chính là tình phụ tử thiêng liêng, sâu đậm –tình yêu thương mà
ông Sáu dành cho đứa con gái: 
- Được về thăm nhà sau bao năm ở chiến khu, khao khát đốt lòng ông Sáu là 
được gặp con, được nghe con gọi tiếng ba, được sống trong tình cha con mà bấy
lâu nay ông chưa được sống. Vì thế, về gần tới nhà, thoáng thấy bóng con,không
chờ xuồng cập bến, ông nhón chân nhảy thót lên xô chiếc xuồng tạt ra.Ông bước
vội vàng những bước dài. Cái tiếng gọi ông phải kìm nén bao lâu nay bỗng bật
ra thật cảm động, làm người đọc thấy nghẹn ngào: -"Thu!Con".Ngược lại với
điều ông mong muốn, đứa con gái ngơ ngác, hốt hoảng rồi vụt chạy và kêu thét
lên khiến người cha đau khổ, hai tay buông thõng như bị gãy. Rồi suốt ba ngày
nghỉ phép , ông không dám đi đâu xa, chỉ quanh quẩn gần con. Song, ông càng
xích lại gần nó càng lùi xa; ông càng khao khát được nghe tiếng “ba” từ lòng
con, nó càng không gọi... Bị con cự tuyệt,ông Sáu đau khổ không khóc được
phải 
- Trước giờ phút lên đường chia tay con, ông muốn ôm con,nhưng lại sợ con
không nhận đành chỉ nhìn. Song chính trong lúc này, tình cảm dành cho người
cha ở bé Thu òa ra mãnh liệt. Nó cất tiếng gọi “ba”, ông xúc động đến phát khóc
và “không muốn cho con thấy mình khóc, anh Sáu một tay ôm con, một tay rút
khăn lau nước mắt, rồi hôn lên mái tóc của con”.Người chiến sĩ ấy nước mắt đã
khô cạn nơi chiến trường, giờ đây là những giọt nước mắt hiếm hoi – nước mắt
của niềm hạnh phúc và tình cha con. Thương con,chia tay con, ông Sáu hứa sẽ
mua cho con cây lược. 
- Tình cảm của ông Sáu đối với con còn được nhà văn thể hiện rất cảm động khi
ông ở khu căn cứ. Nỗi day dứt, ân hận ám ảnh ông suốt nhiều ngày là việc ông
đã đánh con khi nóng giận. Rồi lời dặn của con: “Ba về ba mua cho con một cây
lược nghe ba”đã thôi thúc ông nghĩ đến việc làm cho con một cây lược bằng
ngà. Làm cây lược trở thành bổn phận của người cha, thành tiếng gọi cầu khẩn
của tình yêu thương con. Kiếm được khúc ngà voi, ông Sáu hớn hở như một đứa
trẻ được quà và ông dành hết tâm trí, công sức vào việc làm ra cây lược. Hãy
nghe đồng đội của ông kể lại: “Những lúc rỗi, anh cưa từng chiếc răng lược,
thận trọng, tỉ mỉ và cố công như người thợ bạc”. Phải chăng, bao nhiêu tình yêu
thương con ông dồn vào việc làm cây lược ấy? Rồi ông gò lưng tỉ mẩn, khắc 
từng nét chữ lên sống lưng lược: “Yêu nhớ tặng Thu con của ba”.Cây lược ấy,
dòng chữ ấy là tình yêu, là nỗi nhớ thương, sự ân hận của ông đối với đứa con
gái. Những lúc rỗi cũng như đêm đêm nhớ con ông thường lấy cây lược ra ngắm
ngía, rồi mài lên tóc cho cây lược thêm bóng, thêm mượt. Làm như vậy, có lẽ
ông không muốn con ông bị đau khi chải lược lên tóc. Yêu con, ông Sáu yêu
từng sợi tóc của con. Người đọc cảm động trước tấm lòng của người cha ấy.
Lòng yêu con đã biến người chiến sĩ thành một nghệ nhân – nghệ nhân chỉ sáng
tạo ra một tác phẩm duy nhất trên đời– chiếc lược ngà. Cho nên,cây lược ngà đã
kết tinh trong nó tình phụ tử mộc mạc, sâu xa mà đơn sơ, giản dị. 
- Làm được lược cho con, ông Sáu mong được gặp con, được tận tay chải mái
tóc con. Nhưng rồi, một tình cảnh đau thương lại đến với cha con ông Sáu: trong
một trận càn lớn của quân Mỹ ngụy, ông Sáu bị một viên đạn bắn vào ngực.
“Trong giờ phút cuối cùng,không còn đủ sức trăng trối lại điều gì, hình như chỉ
có tình cha con là không thể chết được”, tất cả tàn lực cuối cùng chỉ còn cho ông
làm một việc “đưa tay vào túi, móc cây lược” đưa cho người bạn chiến đấu. Đó
là điều trăng trối không lời nhưng nó thiêng liêng hơn cả những lời di chúc. Nó 
là sự ủy thác, là ước nguyện cuối cùng, ước nguyện của tình phụ tử. Và bắt đầu
từ giây phút ấy, cây lược của tình phụ tử đã biến người đồng đội của ông Sáu
thành một người cha thứ hai của bé Thu. 
- Người đọc đã không thể cầm được nước mắt khi nghe tiếng khóc thét của đứa
con gọi cha buổi chia tay hồi nào, giờ bỗng không thể cầm lòng khi chứng kiến
cái cử chỉ cầm cây lược và ánh mắt nhìn của người cha vào giây phút lâm trung.
Từng có bao nhiêu áng văn nói về tình mẹ cực kì xúc động nhưng có lẽ đây là
một trang văn rất hiếm hoi mô tả đến tận cùng sâu thẳm trái tim yêu thương của
người cha dành cho con. Cũng từ hình ảnh này, nhà văn đã khẳng định: Bom
đạn và chiến tranh có thể hủy diệt được sự sống, nhưng tình cha con – tình phụ
tử thiêng liêng không gì có thể giết chết được. 
4. Nghệ thuật: 
- Có thể nói nhân vật ông Sáu được nhà văn xây dựng bằng những nét nghệ
thuật đặc sắc. Nguyễn Quang Sáng đã đặt nhân vật vào cảnh ngộ éo le của đời
sống để từ đó ngòi bút miêu tả tâm lí tinh tế đã phát hiện bao cung bậc cảm xúc
của tình phụ tử. Ngoài ra, ngôn ngữ kể chuyện vừa truyền cảm, vừa mang đậm
chất địa phương Nam Bộ đem đến cho người đọc nhiều xúc động. Đặc biệt,nhà
văn đã lựa chọn được một số chi tiết nghệ thuật rất đắt giá như lời dặn mua cho
con cây lược của bé Thu,ông Sáu hớn hở khi kiếm được chiếc ngà voi Tất cả
đã góp phần tô đậm vẻ đẹp của người chiến sĩ Cách mạng, của người cha yêu
con nồng thắm. 
III. Kết bài: 
- Hình ảnh ông Sáu – người chiến sĩ Cách mạng, người cha trong truyện “Chiếc
lược ngà” đã để lại bao thổn thức trong lòng người đọc về tình phụ tử sâu sắc.
Chiếc lược ngà và những dòng chữ trên sống lưng lược mãi mãi là kỉ vật, là
nhân chứng về nỗi đau, về bi kịch đầy máu và nước mắt của những năm chiến
tranh. Ông Sáu là người lính của một thế hệ anh hùng mở đường đi trước đã
nếm trải nhiều gian khổ và hi sinh. Ông là hình ảnh tiêu biểu của con người Việt
Nam sẵn sàng hi sinh tất cả vì độc lập dân tộc, thống nhất đất nước. 
====================== 
Đề bài 2: Cảm nhận của em về đoạn trích : « Chiếc lược ngà » của Nguyễn Quang
Sáng. 
I. Tìm hiểu đề : 
1. Vấn đề nghị luận : Nội dung và nghệ thuật của đoạn trích « Chiếc lược ngà » 
2 : Cách thức nghị luận : cảm nhận (phải nêu được cảm nhận sâu sắc về nội dung và
nghệ thuật của đoạn trích « Chiếc lược ngà ») 
II. Lập dàn ý : 
1. Mở bài: Giới thiệu vài nét về tác giả, tác phẩm 
- « Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sáng được viết năm